ಹೆಂ ಖರ್ಗ್ ಆಡಾಂವ್ಕ್‌, ವೇಳ್‌ ಉತ್ರಾತ್?

ದುದಿಯಾಚಾ ವಾಲಿರ್ ಫುಲ್‌ಲ್ಲಿಂ ಫುಲಾಂ, ದುದಿಯಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಬದ್ಲಜಾಯ್ ತರ್, ಎಕಾ ಫುಲಾ ಥಾವ್ನ್ ಆನ್ಯೇಕಾ ಫುಲಾಕ್ ಪರಾಗ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ಜಾಯ್ಜಯ್. ವಾಲಿವಯ್ಲೆಂ ಏಕ್ ಫುಲ್ ಖುಂಟುನ್, ತ್ಯಾಚ್ ವಾಲಿವಯ್ಲ್ಯಾ ಉರುಲ್ಲ್ಯಾ ಫುಲಾಂಚಾ ಪರಾಗಾಕ್ ಲಾಗವ್ನ್ ಆಮಿ ಪರಾಗ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ಕೆಲೊ ತರ್, ಖುಂಟ್‌ಲ್ಲೆಂ ಏಕ್ ಫುಲ್ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್, ಹೆರ್ ಸಗ್ಳಿಂ ಫುಲಾಂ, ಫಳಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಬದ್ಲತಾತ್. ಎಕಾ ವಾಲಿವಯ್ಲ್ಯಾ ಫುಲಾಂಕ್ ಅಶೆಂ ಕರ‍್ಯೆತ್, ಪುಣ್ ರಯ್ತಾಚಾ ಕುಮೆರಿಂತ್ ಆನಿ ಗಾದ್ಯಾಂನಿ, ಆಸ್ಚಾ ವಿವಿಧ್ ರಾಂದ್ವಯೆಚಾ ಫುಲಾಂಚೆರ್, ಫಳಾಂಚಾ ರುಕಾಂಚೆರ್, ಕೆಳ್ಬ್ಯಾಂ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಘಡಾಯಾಂಚಾ ಬೊಂಡಿಯಾಂಚೆರ್, ಮಾಡಿಯಾಂಚೆರ್, ನಾರ್ಲಾ ಮಾಡಾಂಚೆರ್, ಗಾದ್ಯಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಭಾತಾಚೆರ್, ಗೋಂವ್-ನಾತ್ನೊ-ಜಂದ್ಳೊ ಅಶೆಂ ವಿವಿಧ್ ಧಾನಿಯೆಚಾ ಫುಲಾಂಚೆರ್ ಪರಾಗ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ಕರ್ಚಿ ಸಂಗತ್, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಮಿತಿಕ್ ಮಿಕ್ವಲ್ಲಿ –‌ ಎಕಾ ರಿತಿರ್ ಅಸಾಧ್ಯ್‌ಚ್ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ಎಕ್ರ್ಯಾಂ ಲೆಕಾನ್ ಗಾದ್ಯಾನಿ ಭಾತ್ ಉಬ್ಜತಾ, ಮಾಡಿಯೊ ಪೊಪ್ಳಾಂ ದಿತಾತ್, ನಾರ್ಲಾಚಾ ಮಾಡಾನಿ ಬೊಂಡ್ಯಾ ಶಿಮ್ಟಿಂ ದೆಂವ್ತಾತ್, ಕಾಜು, ಆಂಬೆ ಆನಿ ಪೊಣ್ಸಾಚಾ ರುಕಾನಿ ಘ್ಹೊಸ್-ಘೊಸ್ ಫಳಾಂ ಆಂಗ್ ಪಿಸ್ವಯ್ತಾತ್ . ಹ್ಯಾ ಅಜಾಪಾಕ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ – ಮ್ಹೊಂವಾಚೊ ಮೂಸ್!

ಮ್ಹೊಂವಾಚೆ ಮೂಸ್ ನಾಸ್ ಜಾಲೆ ತರ್, ಪೊಟಾಚಾ ಖಾಣಾಕ್‌ ತತ್ವಾರ್‌ ಯೇವ್ನ್‌, ಮನ್ಶ್ಯಾಕುಳಾಚೆಂ ಅಂತ್ಯ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ಚಡ್ ತೇಂಪ್ ಲಾಗ್ಚೊನಾ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ವಿಜ್ಞಾನಿ.

ತರ್, ಆಮ್ಚಾ ಅಸ್ತಿತ್ವಾಕ್‌ಚ್ ಏಕ್ ಸವಾಲ್ ಉಡಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಚಾ ಹ್ಯಾ ಮೂಸಾಂ ವಿಶಿಂ ಆಮಿ ಚಡಿತ್ ಜಾಣಾ ಜಾಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್,‌ ಹ್ಯಾ ಮೂಸಾಂಚೆರ್‌ ಕಸಲೆಂ ಖರ್ಗ್‌ ಆಯ್ಲಾಂ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಮೂಸಾನಿ ನಾಸ್ ಜಾಯ್ನಾತ್‌ಲ್ಲೆಬರಿ ಕಶಿ ಚತ್ರಾಯ್ ಘೆಂವ್ಚಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಮ್ಜೊಂಚೆಂಯೀ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ.

ಮ್ಹೊಂವಾಚಾ ಮೂಸಾಂ ಮಧೆಂ ಕಿತ್ಲೆ ಥರ್ ಆಸಾತ್, ತಾಂಚೆಂ ಆವ್ಕ್ ಕಿತ್ಲೆಂ, ತಾಂಚೆಂ ಖಾಣ್ ಕಸಲೆಂ, ತಾಣಿ ಮ್ಹೊಂವ್ ಜಮಂವ್ಚೊ ಉದ್ದೇಶ್ ಕಸಲೊ, ಹ್ಯಾ ಮೂಸಾಂಚೆಂ ಆವ್ಕ್ ಚಡಂವ್ಚೆಂ ಕಶೆಂ, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಕಿತ್ಲಿ ಆನಿ ಕಶಿ ಚತ್ರಾಯ್ ಕರಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ಥೊಡ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ವಿವರುಂಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ಕರ್ತಾಂ. ತಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ತನಾ, ಹಾಂವ್ ಮ್ಹೊಂವಾ ಮೂಸ್ ಪೊಸ್ಚಾಂತ್ ಪರಿಣತ್ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಉಗ್ಡಾಸ್ ದವರ್ಚೆಂ ಗರ್ಜೆಚೆಂ. ಹೆರ್ ಪರಿಣತಾಂ ಥಾವ್ನ್, ಸಂಬಂದಿತ್ ಲೇಖನಾಂ ಆಯ್ಲಿಂ ತರ್, ಆಮ್ಚಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆನಿ ಜಾಗ್ರತಿ ಖಂಡಿತ್ ಚಡ್ತೆಲಿ.

ಪರಾಗ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ಫಕತ್ ಮೂಸಾಂ ವರ್ವಿಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಫುಲಾಂತ್ಲೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ಚಿಂವೊಂಕ್ ಯೆಂವ್ಚಾ ಸುಕ್ಣ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಪಿಸೊಳ್ಯಾಂ ಆನಿ ಫುಲಾಂ ಥಾವ್ನ್‌ ಫುಲಾಂಕ್ ಚರೊನ್‌ ವೆಚಾ ಮೂಯಾಂ ವರ್ವಿಂಯೀ ಜಾತಾ. ಎಕಾ ಫುಲಾ ಥಾವ್ನ್ ಆನ್ಯೇಕಾ ಫುಲಾಕ್ ಉಬ್ಚಾ ಸವೆಂ, ತಾಂಚಾ ಪಾಕುರ್ಲಾಂಕ್ ಲಾಗ್‍ಲ್ಲೆಂ ಪರಾಗ್, ಹೆರ್ ಫುಲಾಂಚೆರ್ ಶಿಂಪ್ಡತಾ. ಪುಣ್, ಮ್ಹೊಂವಾಚೆ ಮೂಸ್ ಹೆರ್ ಮೂಸಾಂ ಬರಿ ನ್ಹಯ್. ತೆ ಮ್ಹೊಂವ್ ಚಿಂವ್ತಾತ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ತಾಂಚಾ ಘುಡಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಪೊಳಿಯೆಂತ್ ತಾಣಿ ಆರಾಯಿಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್‌ ಆನಿ ಪರಾಗ್, ಜಮವ್ನ್‌ಯೀ ದವರ್ತಾತ್.

ಮ್ಹೊಂವಾ ಮೂಸಾಂಚಾ ಸಂತತೆಂತ್, 38 ಪ್ರಮುಖ್ ಜಾತಿ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ಜಾಣಾರಿ. ಹ್ಯೊ ಸಗ್ಳ್ಯೊ ವಿವರುಂಕ್ ಏಕ್ ಪುಸ್ತಕ್‍ಚ್ ಜಾಯ್ ಪಡಾತ್.

ಎಕೆಕಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಎಕೆಕಾ ಥರಾಚೆ ಉತ್ತೀಮ್ ಮ್ಹೊಂವ್ ಉತ್ಪಾದನ್ ಕರ್ಚೆ ಮೂಸ್ ಆಸಾತ್. ಚಡಾವತ್ ಮ್ಹೊಂವಾ ಮೂಸ್, ಮನ್ಶ್ಯಾಂಚೆರ್ ಆಕ್ರಮಣ್ ಕರಿನಾಂತ್. ಪುಣ್ ಆಫ್ರಿಕಾಂತ್ಲೆ ಮ್ಹೊಂವಾ ಮೂಸ್, ರಾಗಿಷ್ಟ್ ಕಾಲೆತಿಚೆ ಕಂಯ್! ತಾಂಚಾ ಪೊಳಿಯೆಂತ್ಲೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ಕಾಡಿಜಾಯ್ ತರ್, ಧುಂವರ್ ಘಾಲುಂಕ್ ಪಡ್ತಾ, ಬಂದಬಸ್ತೆಚೆಂ ವಸ್ತುರ್ ನ್ಹೆಸ್ಚೆಂ ಪಡ್ತಾ ಆನಿ ತೊಂಡಾಕ್ ಪಾರ್‌ದರ್ಶಕ್ ಮುಕ್ಡೆಂ ಘಾಲುಂಕೀ ಪಡ್ತಾ. ತಸಲೆಂಚ್ ವಸ್ತುರ್, ಸಂಸಾರಾಚಾ ಹೆರ್ ಗಾಂವಾನೀ ವಾಪರ್ತಾತ್. ಮೂಸ್ ಕಿತ್ಲೆ ಬರೆ ತರೀ ತಾಂಚೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ಚೊರ್ತಾನಾ, ತಾಂಕಾಂ ರಾಗ್ ಯೆಂವ್ಚೊ ಸಹಜ್. ಥೊಡ್ಯಾ ಸನ್ನಿವೇಶಾನಿ, ಮೂಸಾಂಚೆ ಮಾರ್ ಖಾವ್ನ್, ಮನಿಸ್ ಮೆಲ್ಲೆ ದಾಖ್ಲೆಯೀ ಆಸಾತ್.

ಮ್ಹೊಂವಾಚಾ ಮೂಸಾಂಚಾ ಪಂಗ್ಡಾಂತ್ ತೀನ್ ವಾಂಟೆ ಆಸಾತ್. ರಾಣಿ ಮೂಸ್, ದಾದ್ಲೊ ಮೂಸ್ ಆನಿ ಕಾಮ್ಗಾರ್ ಮೂಸ್. ರಾಣಿ ಮೂಸಾಚೊ ಗಾತ್ರ್ ಹೆರ್ ಮೂಸಾಂಚಾಕೀ ವ್ಹಡ್ಲೊ. ತಿಕಾ ಸರಿಸುಮಾರ್ ಪಾಂಚ್ ವರ್ಸಾಂಚೆಂ ಆವ್ಕ್. ಪುಣ್ ದಾದ್ಲ್ಯಾ ಆನಿ ಕಾಮ್ಗಾರಿ ಮೂಸಾಂಚೆಂ ಆವ್ಕ್ ಫಕತ್ ಏಕ್ ವ ದೋನ್ ಮ್ಹಯ್ನೆ ಮಾತ್. ದಾದ್ಲ್ಯಾ ಮೂಸಾಂಕ್ ರಾಣಿಯೆ ಸಂಗಿಂ ಜೊಡಿ ಜಾಂವ್ಚೆಂ ಮಾತ್ ಕಾಮ್. ತೆ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪೊಟಾಕ್‌ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್‌ ಚಿಂವ್ತಾತ್‌ ಶಿವಾಯ್‌, ಮ್ಹೊಂವ್‌ ದಾಸ್ತಾನ್‌ ಕರ್ಚಾ ಕಾಮಾಂತ್‌ ವಾಂಟೆಲಿ ಜಾಯ್ನಾಂತ್. ಕಾಮ್ಗಾರ್ ಮೂಸಾನಿ, ಮ್ಹೊಂವಾಚಿ ಪೊಳಿ ಬಾಂದಿಜಾಯ್, ಭಾಯ್ರ್ ವಚೊನ್ ಖಾಣ್ ಹಾಡುನ್ ತ್ಯಾ ಪೊಳಿಯೆಂತ್ ದಾಸ್ತಾನ್ ಕರುನ್, ಹಿಂವಾಚಾ ವೆಳಾರ್ ಹೆರ್ ಮೂಸಾಂಕ್ ಖಾಣ್ ಮೆಳ್ಚಿ ವಿಲೆವಾರಿ ಕರಿಜಾಯ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ರಾಣಿಯೆಕ್ ಪುಷ್ಟಿ ದವರಿಜಾಯ್. ತಿ ಚಡ್ ತೇಂಪ್ ವಾಂಚ್ಚಾ ಖಾತಿರ್ ತಾಣಿ ತಾಂಚೊ ಜೀವ್‌ಚ್ ದೀಜಾಯ್.

ಮ್ಹೊಂವ್ ದಾಸ್ತಾನ್ ಕರುಂಕ್ ಗರ್ಜ್ ಆಸ್ಚಿ ಪೊಳಿ ಬಾಂದುಂಕ್ ಮೆಣಾಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ. ತೆಂ ಮೇಣ್, ಕಾಮ್ಗಾರ್ ಮೂಸಾಂಚಾ ಕುಡಿಂತ್ ಉಬ್ಜತಾ. ಎಕಾ ದಿಸಾಕ್ ಥೊಡೆಂ-ಥೊಡೆಂಚ್ ಪಾಜಾರ್ಚೆಂ ಹೆಂ ಮೇಣ್ ವಾಪರ್ನ್, ಮೂಸ್ ಹಿ ಪೊಳಿ ಬಾಂದ್ತಾತ್. ಕ್ರಮೇಣ್ ಮನಿಸ್ ಹ್ಯಾ ಪೊಳಿಯೆಂತ್ಲೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ಕಾಡ್ತಾನಾ, ಚಿಂವಾಂಡ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರುಲ್ಲಿ ಪೊಳಿ, ಯಂತ್ರಾಂ ಮುಕಾಂತ್ರ್ ನಿತಳ್ ಕರುನ್, ತಾಂತ್ಲೆಂ ಮೆಣ್ ಅಲಗ್ ಕರ್ತಾತ್. ಧಾರ್ಮಿಕ್‌ ತೆಂಪ್ಲಾನಿ ಖಳ್ಮಿತ್‌ ನಾಸ್ತಾಂ ವಾಪರ್ಚಾ ಮೆಣಾಚಾ ವಾತಿಂ ಥಾವ್ನ್, ಪರ್ಮಳಾಚಾ ದ್ರವ್ಯಾಂ ಪರ‍್ಯಾಂತ್, ವಸ್ತುಂಕ್ ಮಾತಿ ಯೇನಾತ್‌ಲ್ಲೆಬರಿ ಮೆಣಾಚೊ ಲೇಪ್ ವೊಡ್ಚಾ ಥಾವ್ನ್, ಚೀಜ್(cheese) ಚಡ್ ತೇಂಪ್ ಉರ್ಚೆಬರಿ ರಾಕ್ಚಾ ವಿಧಾನಾ ಪರ‍್ಯಾಂತ್, ಹ್ಯಾ ಮೆಣಾಚೆ ಉಪ್ಯೋಗ್ ಸಭಾರ್.

ಮೂಸಾಂಕ್ ತಿತ್ಲೆಂ ಕಾಮ್ ಕರುಂಕ್ ತ್ರಾಣ್ ಖಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಮೆಳ್ತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಮ್ಜುಯಾಂ. ಫುಲಾಂತ್ ಥಾವ್ನ್ ಮೆಳ್ಚಾ ಮ್ಹೊವಾಂತ್, ಮೂಸಾಕ್ ಗರ್ಜ್ ಆಸ್ಚೆಂ ಕಾರ್ಬೊಹೈಡ್ರೇಟ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಹೆಂ ಕಾರ್ಬೊಹೈಡ್ರೇಟ್, ಇನ್ಸುಲಿನಾ ದ್ವಾರಿಂ ಕುಡಿಕ್ ತ್ರಾಣ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಸಕತ್ ಜಾವ್ನ್ ಬದ್ಲತಾ. ಕುಡಿಕ್ ತಿತ್ಲೆಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಪ್ರೊಟೀನ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಪೌಶಕಾಂಶ್‌ಯೀ ಜಾಯ್. ಮೂಸಾಕ್ ತೆಂ ಪ್ರೊಟೀನ್, ಫುಲಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಪರಾಗಾ ಥಾವ್ನ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಮೂಸ್ ಹೆಂ ದೊನೀ ಖಾತಾತ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ತಾಂಕಾಂ ತ್ಯೊ ದೊನೀ ವಸ್ತು ಘುಡಾಂತ್ ವ್ಹರುನ್ ದಾಸ್ತಾನ್ ಕರುಂಕೀ ಆಸಾತ್. ಆಪಾಪ್ಲೆಂ ಕಾಮ್ ಕರ್ಚಾ ವಿಶಿಂ, ಮೂಸಾಂ ಮಧೆಂ ಮನಸ್ತಾಪ್ ನಾ.

ಇತ್ಲೆಂ ಮಾತ್‌ ನ್ಹಯ್‌ ಕಾಮ್ಗಾರ್‌ ಮೂಸಾಂಕ್‌ ಆನ್ಯೇಕ್‌ ಕಾಮ್‌ ಆಸಾ – ರಾಣಿಯೆ ಖಾತಿರ್ ತಾಣಿ, ‘ರೋಯಲ್-ಜೆಲ್ಲಿ’ ನಾಂವಾಚೆಂ ಏಕ್ ವಿಶಿಷ್ಟ್ ದ್ರವ್ ಜಮಂವ್ಕೀ ಆಸಾ. ಕಾಮ್ಗಾರ್‌ ಮೂಸಾಂಕ್‌ ಧಾ-ಪಂದ್ರಾ ದೀಸ್‌ ಪ್ರಾಯ್‌ ಜಾತಾನಾ, ತಾಂಚಾ ತಕ್ಲೆರ್‌ ಆಸ್ಚಾ ಗ್ರಂಥಿಂ (glands) ಮುಕಾಂತ್ರ್‌ ‌’ರೋಯಲ್-ಜೆಲ್ಲಿ'(ಹೆಂ ಮೂಸಾಂಚೆಂ ಅಮ್ರತ್‌ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್) ನಾಂವಾಚೆಂ ದ್ರವ್‌ ಪಾಜ್ರೊಂಕ್‌ ಸುರು ಜಾತಾ. ಮೂಸಾಚಾ ಜಿಣಿಯೆ ಆವ್ದೆಂತ್‌ ಪಾಜಾರ್ಚೆಂ ದ್ರವ್‌ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, 0.3ಗ್ರಾಮಾ ಥಾವ್ನ್‌ 0.5ಗ್ರಾಮಾ ತಿತ್ಲೆಂ ಮಾತ್. ಹ್ಯಾ ದ್ರವಾಂತ್‌, ವಿವಿದ್‌ ಪೌಶಕಾಂಶಾಂ ಆಸಾತ್.‌ ತ್ಯಾ ಪಯ್ಕಿ, ಅಮಿನೊ ಆಮ್ಲಾಂ (amino acids), ಜೀವಸತ್ವಾಂ (vitamins), ಖನಿಜಾಂ (minerals), ಆನಿ ಚರ್ಬೆಚಿಂ ಆಮ್ಲಾಂ (fatty acids) ಮಹತ್ವಾಚಿಂ. ಹೆಂ ಅಮ್ರತ್ ಖೆಲ್ಲಿ ರಾಣಿ, ಚಡ್ ತೇಂಪ್ ವಾಂಚ್ತಾ.

ರಾಣಿಯೆಕ್ ಏಕ್‌ಚ್ ಕಾಮ್, ನವ್ಯಾ ಮೂಸಾಂಕ್ ಜಲ್ಮ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ. ತಿಣೆ ಸತತ್ ಮೂಸಾಂಕ್ ಜಲ್ಮ್ ದಿತನಾ, ಥೊಡೆ ಮೂಸ್, ವಸಂತ್ ಕಾಳಾಂತ್ ಜಲ್ಮತಾತ್, ಥೊಡೆ ಹಿಂವೆ ದಿಸಾನಿ ಜಲ್ಮತಾತ್. ಹಿಂವೆ ದಿಸಾನಿ ಫುಲಾಂಚಾ ಅಭಾವಾನ್ ಚಡಿತ್ ಮ್ಹೊಂವ್ ಮೆಳನಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ತೆದೊಳ್ ಪರ‍್ಯಾಂತ್ ದಾಸ್ತಾನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ತಾಂಕಾಂ ಖಾಣ್ ಜಾತಾ. ದಾದ್ಲೆ ಮೂಸ್ ಸಕ್ಡಾಂಚಾಕಿ ಪಯ್ಲೆ ಮರ್ತಾತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಹೆರ್ ಮೂಸಾಂಕ್ ಖಾಣಾಚೊ ಚಡಿತ್‌ ವಾಂಟೊ ಫಾವೊ ಜಾತಾ. ಆಶೆಂ ಎಕಾ ಪಾಟ್ ಏಕ್ ಪಂಗಡ್ ಜಲ್ಮೊನ್ಂಚ್ ಆಸ್ತಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಮೂಸಾಂಚೆಂ ಕಾಮ್ ಖಳ್ಮಿತ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಚಲೊನ್ಂಚ್ ಆಸ್ತಾ.

ಎಕಾ ರಿತಿರ್, ಮೂಸ್ ಆಪ್ಲೆಂ ಖಾಣ್ ಆರಾಂವ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಕರೊಡೊಂ ಫುಲಾಂಕ್ ಫಳಾಭರಿತ್ ಕರ್ತಾತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಆನಿ ಮನ್ಜಾತಿಂಕ್ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಸುಲಭ್ ಜಾತಾ. ಪುಣ್ ಸ್ವಭಾವತ್ ಸ್ವಾರ್ಥಿ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್, ತಿತ್ಲೆಂ ಪಾವನಾ. ತಾಕಾ ಮ್ಹೊಂವ್‌ಯೀ ಜಾಯ್. ಮ್ಹೊಂವಾಚಾ ರುಚಿನ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಮಾಂಕೊಡ್ ಕೆಲಾ. ತೊ ಮೂಸಾಂಚೆಂ ಖಾಣ್ ಚೊರ್ತಾ.

ಮ್ಹೊಂವಾಕ್ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಮಾನಾಚೊ ಜಾಗೊ ಆಸಾ ಆನಿ ತ್ಯಾ ಮ್ಹೊಂವಾ ಥಾವ್ನ್ ಬರೊಚ್ ಲಾಭ್ ಕರ್ಚಾ ವಾಟೆನ್, ಹಜಾರೊಂ ಘುಡಾಂಚಿಂ ಫಾರ್ಮಾಂ ರುತಾ ಕರುನ್, ತ್ಯಾ ಮುಕಾಂತ್ರ್ ಖಳ್ಮಿತ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ಉತ್ಪಾದನ್ ಕರ್ಚೊ ವೈವ್ಹಾಟ್ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಸಕ್ಕಡ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾನಿ ಆಸಾ.

ವಿಚಿತ್ರ್ ಕಿತೆಂಗೀ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ತವಳ್-ತವಳ್ ಮ್ಹೊಂವಾಚಿ ಪೊಳಿ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಚೊರ್ಲ್ಯಾರೀ, ಮೂಸ್ ಆಪ್ಲೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ರಾವಯ್ನಾಂತ್. ಪರತ್ ನವಿ ಪೊಳಿ ಬಾಂದ್ಚೆಂ ಆನಿ ಮ್ಹೊಂವ್ ಜಮಂವ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ಸುರು ಜಾತಾ. ಜಿಣ್ಯೆಂತ್‌ ಸಭಾರ್‌ ಪಾವ್ಟಿಂ, ರೆವೆರ್ ಬಾಂದ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ರಾವ್ಳೆರಾ ಬರಿ ಆಪ್ಲಿಂ ಸಪ್ಣಾಂ ನಾಸ್ ಜಾತಾನಾ, ಸಗ್ಳೊಚ್ ದೆದೆಸ್ಪ್ರಾರ್ ಜಾಂವ್ಚಾ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್, ಮೂಸಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಯಿತ್ತೆಂ ಶಿಕೊಂಕ್ ಆಸಾ!

ಬೆಜಾರಾಯೆಚಿ ಸಂಗತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಏಕ್-ದೋನ್ ಮ್ಹಯ್ನೆ ಆವ್ಕ್ ಆಸ್ಚಾ ಮೂಸಾಂಚಿ ಆವ್ದಿ, ಆಮಿ ಮನಿಸ್, ದಯಾ ದಾಕ್ಶೆಣ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಉಣಿ ಕರ್ತಾಂವ್.

ಆಮ್ಚಾ ಧಾನಿ, ರಾಂದ್ವಯ್ ಆನಿ ಫಳ್‌ವಸ್ತುಂ ಥಾವ್ನ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಬರೊ ಲಾಭ್ ಮೆಳಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಇರಾದ್ಯಾನ್, ಆಮ್ಚಾ ಬೆಳ್ಯಾಕ್ ಕೀಡ್ ಆನಿ ಹೆರ್ ದ್ವಂಸ್‌ಕಾರಿ ಕ್ರಿಮಿ ಥಾವ್ನ್ ಸುರಕ್ಶಿತ್ ರಾಕೊಂಕ್ ಆಮಿ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ ಶಿಂಪ್ಡಾಯ್ತಾಂವ್. ಹಿಂ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ, ವಿನಾಶ್‍ಕಾರಿ ಕ್ರಿಮಿಂಕ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಮ್ಹೊಂವಾಚಾ ಮೂಸಾಂಕೀ ಲಗಾಡ್ ಕಾಡ್ತಾತ್. ವಿದೇಶಾನಿ ರುಕಾಡ್ ಪಾಡ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ನಜೊ ಮ್ಹಣ್ಚಾ ಉದ್ದೇಶಾನ್ ರುಕಾಡಾಕ್ ರಾಸಾಯನಿಕಾಚೆಂ ಇಂಜೆಕ್ಶನ್ ದಿತಾತ್. ಅಸಲ್ಯಾ ರುಕಾಡಾಕ್ ವಾಳಯ್ ಖಾಯ್ನಾ. ಪುಣ್ ಅಸಲ್ಯಾ ರುಕಾಡಾಚೊ ಘುಡ್ ಕರುನ್ ಮ್ಹೊವಾ ಮೂಸಾಂಕ್ ಪೊಸ್ಲೆ ತರ್, ತೊ ಘುಡ್‌ಚ್ ಮೂಸಾಂಕ್ ವೀಕ್ ಜಾತಾ. ಬೆಳ್ಯಾಚೆರ್ ವಿಮಾನಾಂ ವಾಪರ್ನ್ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ ಶಿಂಪ್ಡಾಯ್ತಾತ್ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂಕ್ ಬಲಿ ಜಾವ್ನ್ ವಿನಾಶ್‌ಕಾರಿ ಕ್ರಿಮಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಥೊಡೊಸೊ ಮ್ಹೊಂವಾಚೊ ಮೂಸ್‌ಯೀ ಮರ್ತಾ. ಹಿಂ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ ಮ್ಹೊಂವಾಂತೀ ಭರ್ಸೊನ್, ಮ್ಹೊಂವಾಚೆಂ ಮಟ್ಟ್ ದೆಂವ್ತಾ. ತಸಲೆಂ ಮ್ಹೊಂವ್ ಖ್ಹೆಲ್ಲೆ ಮೂಸ್‌ಯೀ ಚಡ್ ತೇಂಪ್ ವಾಂಚಾನಾಂತ್.

ಮೂಸಾಂಚೆಂ ಸಂತಾನ್ ವಾಡಯ್ಜಾಯ್ ತರ್, ಆಮಿ ಆಮ್ಚಾ ಬೆಳ್ಯಾಚೆರ್ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ ವಾಪರ್ಚಿಂ ಉಣಿ ಕೆಲ್ಯಾರ್ ಪಾವನಾ, ತಿಂ ಪುರ್ತಿ ರಾವಯ್ಜಾಯ್. ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ ಬದ್ಲಾಕ್, ನಿಸರ್ಗಾಂತ್ ಮೆಳ್ಚ್ಯೊ ಹೆರ್ ವಸ್ತು, ಕಿಡಿಂಕ್ ಆನಿ ಬೆಳೆಂ ನಾಸ್ ಕರ್ಚಾ ಕ್ರಿಮಿಂಕ್ ನಾಸ್ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ತಾತ್.  ಮೂಸಾಂಕ್ ತಾಂಚ್ಯೊ ಪೊಳಿಯೊ ಬಾಂದುಂಕ್, ಕ್ರತಕ್ ಘುಡ್ ಕರ್ಚಾಕೀ, ನಿಸರ್ಗಾಂತ್ ಮೆಳ್ಚೆ ತಸಲಿಂ ರುಕಾ ಮಾಟಿಂ ಚಡ್ ಉಪ್ಕಾರಾಚಿಂ.

ಮ್ಹೊಂವಾಚಾ ಮೂಸಾಂಚೆರ್ ರಯ್ತಾಂಕ್ ರಾಗ್ ನಾ. ಪುಣ್ ಕಸಲಿಚ್ ಫಿಕಿರ್ ನಾಸ್ತಾಂ, ಬೆಳೆಂ ಆನಿ ರೂಕ್-ಝಡಾಂ ನಾಸ್ ಕರ್ಚೆ ತಸಲ್ಯೊ ಉಬ್ಚ್ಯೊ ಆನಿ ಚರ್ಚ್ಯೊ ಜೀವಿ ಬೆಳ್ಯಾಚೆರ್ ಖರ್ಗ್ ಹಾಡ್ತಾತ್. ಪಿಕುಳ್, ದೆಂಪೆ, ಮೊಂಟ್ಟೆ, ಪಂಯ್ಗೊಳ್, ಸುಂಕುಡ್ಡೆ, ವಾಳಯ್, ಕುರ್ವಾಯ್, ಮುಯೊ, ಹುಂಬ್ಲೆ, ಕೊಟಾರ್ಲ್ಯೊ, ಕಿಡಿ, ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ತಾಂ, ಉಂದಿರ್, ಕೊಳಿಂದ್ರ್, ಚಾನಿಯೊ, ಪಾಕೆ, ರಾನ್-ಸೊಸೆ, ಆನಿ ಸುಕ್ಣಿಂ ಮೆಳೊನ್ ಬೆಳ್ಯಾಚೆಂ ಸತ್ಯಾನಾಸ್ ಕರ್ತಾತ್. ಆಪ್ಲೆಂ ಬೆಳೆಂ ರಾಕ್ಚಾ ವಾಟೆನ್, ರಯ್ತಾನಿ ಕಸಲೊ ಪುಣಿ ಉಪಾವ್ ಕರಿಜಾಯ್, ಆನಿ ತೆ ಸುಲಭಾಯೆನ್ ಮೆಳ್ಚಾ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂಚೊ ಆಸ್ರೊ ಘೆತಾತ್.

ಆತಾಂಚಾ ಕಾಲಾರ್ ರಾಸಾಯನಿಕಾಂ ವಾಪರ್ಲೆಲೆ ವರ್ವಿಂ ಪ್ರಕ್ರತೆಕ್ ಜಾಂವ್ಚೊ ನಷ್ಟ್ ಕಳೊನ್ ಆಯ್ಲಾ. ಹಿಂ ರಾಸಾಯಾನಿಕಾಂ ಪಾವ್ಸಾಚಾ ಉದ್ಕಾಂತ್‌ ವ್ಹಾಳೊನ್‌ ವಚೊನ್‌, ಪಿಯೆಂವ್ಚಾ ಉದ್ಕಾಂತೀ ಭರ್ಸೊನ್‌, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಿ ಭಲಾಯ್ಕಿ ಬಿಗಡ್ಚಿಂ ಖುಣಾಂ ದಿಸೊಂಕ್‌ ಲಾಗ್ಲ್ಯಾಂತ್.‌ ಚಲೊನ್‌ ಆಸ್ಚಾ ವಿವಿಧ್‌ ಪ್ರಯೊಗಾಂ ಪಯ್ಕಿ, ಕ್ರಿಮಿ-ಕೀಟಾಂಕ್ ಆಕರ್ಶಿನಾತ್‌ಲ್ಲೆ ತಸಲೆ ನವೆ ಬಿಯಾಳೆ ವಿಜ್ಞಾನಿನಿ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಸಂಗತ್‌ ಮಹತ್ವಾಚಿ. ಅಸಲ್ಯಾ ಬಿಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಉಬ್ಜಲ್ಲೆಂ ಭಾತ್, ಗೋಂವ್, ನಾತ್ನೊ ವ ಜಂದ್ಳ್ಯಾಚೆಂ ಬೆಳೆಂ, ಕ್ರಿಮಿಂ ಥಾವ್ನ್ ಶಾಬಿತ್ ಉರ್ತಾ. ಹೆರ್ ರಾಂದ್ವಯ್, ಫಳ್-ವಸ್ತುಯೀ ಅಶೆಂ ಉತ್ಪಾದನ್ ಕರ್ಚೆಂ ಸತತ್ ಪ್ರೇತನ್ ಚಲೊನ್ ಆಸಾ. ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ತಾಂ, ಕ್ರಿಮಿ-ಕೀಟಾಂಕ್ ಧರುನ್ ಖಾಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಚಿಂ ವಿವಿಧ್ ಸುಕ್ಣಿ ಆಸಾತ್. ಜಿವ್ದಾಳಿ ಉಂದ್ರಾಂಕ್ ಧರುನ್ ಖಾತಾತ್, ಮಾಣ್ಕೆ, ಶಿರ್ಲ್ಯೊ, ಪಾಲಿ, ಸಾಳಿಯೆ ಇತ್ಯಾದಿ, ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾ ಕ್ರಿಮಿ-ಕೀಟಾಂಚೊ ಸಂಹಾರ್ ಕರ್ತಾತ್. ಅಸಲ್ಯಾ ಜೀವಿಂಚೊ ಆನಿ ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂಚೊ ಸಂಖೊ ಚಡಂವ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್‌ಯೀ ಚಲೊನ್ ಆಸಾ.

ಮನ್ಶ್ಯಾಕುಳಾಕ್ ಕಸಲ್ಯಾಚ್, ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್ ಬೊಂಬಾಂವಿಣೆಂಚ್ ನಾಸ್ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ಚೆಂ ಹೆಂ ಸಮಸ್ಯೆಂ, ಶಿತ್ ವೊತೊನ್ ಪೇಜ್ ಜಾಂವ್ಚಾ ಪಯ್ಲೆಂ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಸಮ್ಜೊನ್, ಫಾವೊತೊ ಪರ್ಯಾರ್ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಲೊ ತರ್, ಮ್ಹೊಂವಾ ಮೂಸಾಂಚೆಂ ನಾಸ್ ಜಾಂವ್ಚೆಂನಾ ತಶೆಂಚ್‌ ಮನ್ಶ್ಯಾಕುಳಾಚೆರ್‌ ಯೆಂವ್ಕ್‌ ಸಾಧ್ಯ್‌ ಆಸ್ಚೆಂ ಖರ್ಗ್‌ ನಿವ್ರಾವ್ಯೆತ್.

ಆಜ್‍ಕಾಲ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ದುಡ್ವಾಚೊ ಆಬ್ಲೆಸ್ ಇತ್ಲೊ ಚಡ್ಲಾ ಕಿ, ರಾಜಾಂವ್ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಕೊಣಾಯ್‍ಲಾಗಿಂ ವೇಳ್ ಆಸಾತ್?

ಸುನಂದ್

Support Kittall

Kittall has been a free portal in konkani, publishing non-stop since 2011.
Kittall publishes poetry, fiction and prose from veteran and youth writers.
Kittall also posts news and news analysis in Konkani, Kannada and English.
Alternative media needs readers support.
Kittall counts on your support in its endeavour of preserving  konkani literature for the generations to come. 

 

1 comment

Avatar
R. D. Philip March 3, 2024 - 7:15 am

Good informative article, thank you.

Reply

Leave a Comment

© All Right Reserved. Kittall Publications. Editor : H M Pernal