ಚಿಂತ್ಪಾ ಖೊರೊಜ್ ಆನಿ ಅಂತ್ರಳ್‌ಯಾನ್

ಮಧ್ಯ್-ಪೂರ್ವಾಂತ್, ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂ ಚಾರ್ ಹಜಾರ್ ವರ್ಸಾಂ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ ಅಭಿವ್ರದ್ದೆಕ್ ಪಾವ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ, ಮೆಸಪೊಟೇಮಿಯಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಬಾಬಿಲೊನಿಯನ್ ಜನಾಂಗಾಚಾನಿ, ಫಾತ್ರಾಂಚಾ ಫೊಳಿಯಾಂಚೆರ್ ಕಾಂತಯಿಲ್ಲಿಂ, ಅಂತ್ರಾಳಾಕ್ ಲಗ್ತಿ ಜಾಲ್ಲಿಂ ಬರ್ಪಾಂಚ್ ಹಾಕಾ ಸಾಕ್ಸ್. ಬಾಬಿಲೊನಾಚೊ 6-ವೊ ರಾಯ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ, ಹಮ್ಮುರಾಬಿನ್ (Hammurabi), ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಲ್ಯಾ 18-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಬರವ್ನ್ ದವರ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಫೊಳಿಯಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಥೊಡ್ಯೊ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಮಾಂತ್ ಆಸಾತ್.

ಆಯ್ಚಾ ಚಡಾವತ್ ಪತ್ರಾಂನಿ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ಚೆಂ ‘‌ಭವಿಶ್ಯ್’ ವಾಚಿನಾತ್‌ಲ್ಲೆ ಕೊಣ್ಂಚ್ ನಾಂತ್ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಹೆಂ ಭವಿಶ್ಯ್ ಸಾಂಗ್ತೆಲೆ, ಫಲಾಣೊ ಮನಿಸ್ ಖಂಚಾ ರಾಶಿಂತ್ (Zodiac Signs) ಜಲ್ಮಲಾ ತೆಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಪಳೆತಾತ್. ಹ್ಯಾ ರಾಶಿ ಮ್ಹಣ್ಚಾ ಸಂಕೇತಾಂನಿ 12 ಘುರ್ತ್ ಆಸಾತ್. ಮೇಷ ರಾಶಿ (Aries), ವೃಷಭ ರಾಶಿ (Taurus), ಮಿಥುನ ರಾಶಿ (Gemini), ಕರ್ಕ ರಾಶಿ (Cancer), ಸಿಂಹ ರಾಶಿ (Leo), ಕನ್ಯಾ ರಾಶಿ (Virgo), ತುಲಾ ರಾಶಿ (Libra), ವೃಶ್ಚಿಕ ರಾಶಿ (Scorpio), ಧನು ರಾಶಿ (Sagittarius), ಮಕರ ರಾಶಿ (Capricorn), ಕುಂಭ ರಾಶಿ (Aquarius), ಆನಿ ಮೀನ ರಾಶಿ (Pisces).

ಮೆಸಪೊಟೇಮಿಯಾಂತ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಸಾಹಿತಾಂತ್, ‘ದ ಇಲ್ಲ್ಯೂಮಿನೇಶನ್ ಒಫ್ ಬೆಲ್’ (The Illumination of Bel) ನಾಂವಾಚಾ ಕಡ್ತಿಲೆಂತ್, ಸುರ್ಯಾಚಾ ಚಲಾವಣೆಚೆರ್ ಹೊಂದ್ವೊನ್, ವಯ್ರ್ ಸಾಂಗ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ 12 ರಾಶಿಂಚೊ ಉಲ್ಲೇಖ್ ಕೆಲಾ ಆನಿ ಫಲಾಣ್ಯಾ ರಾಶಿಂತ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚೆ ಗೂಣ್ ಕಸಲೆ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ. ತಿತ್ಲ್ಯಾ ಹಜಾರ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ, ಕಸಲ್ಯಾಚ್ ಆಧುನಿಕ್ ಉಪಕರಣಾಂಚಿ ವ ಉಪಗ್ರಹಾಂಚಿ ಕುಮಕ್ ನಾಸ್ತಾಂ, ಗ್ರಹಾಂಚೆ, ನೆಕೆತ್ರಾಂಚೆ ಆನಿ ಗ್ರಹಣಾಂಚೆ ಗೂಣ್ ಪಾರ್ಕುನ್, ತ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ನಿಶ್ಚಿತ್ ವಿವರ್ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಕಾಳಾಚಾ ಬುದ್ವಂತಾಂಚಾ ತಕ್ಲೆಕ್, ಆಯ್ಚಾ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ತಕ್ಲಿ ಬಾಗಾಯ್ಜಾಯ್ ಪಡ್ತಾ. ತಾಣಿಂ, ನೆಕೆತ್ರಾಂಚಾ ಚಲನಾ ವಿಶಿಂ ಸಮ್ಜಣಿ ಅಪ್ಣಾಂವ್ಕ್ ವಾಪರ್‌ಲ್ಲೆಂ ಗಣಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರ್, ಆಯ್ಚಾಂಕ್ ಸೈತ್ ಲಜೆಕ್ ಘಾಲ್ಚೆ ತಸಲೆಂ. ತ್ಯಾ ಗಣಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾ ಮುಕಾಂತ್ರ್, ಸೂರ್ಯ-ಗ್ರಹಣ್ ವ ಚಂದ್ರಾ-ಗ್ರಹಣಾಚೊ ವೇಳ್ ಆನಿ ಆವ್ದಿ ಸೈತ್ ತಾಂಕಾಂ ಕಳ್ತಾಲಿ. ತಾಂಚಾ ಸಾಹಿತಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್, ಕ್ರಮೇಣ್ ಗ್ರೀಕ್ ಆನಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಜನಾಂಗಾಂಚಾ ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಂತೀ ಜಾಲೊ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್.

ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂಚಾ 490 ಥಾವ್ನ್ 570 ವರ್ಸಾಂ ಮಧೆಂ ಜಿಯೆಲ್ಲೊ, ‌’ಪೈತಾಗೊರಸ್’ (Pythagoras), ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂಚಾ 384 ವರ್ಸಾಂತ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲೊ ‘ಅರಿಸ್ಟೋಟಲ್’ (Aristotle) ಆನಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲ್ಯಾ ‘ಟೊಲೆಮಿ’ (Ptolemy), ಹಾಂಚೆರ್, ‘ದ ಇಲ್ಲ್ಯೂಮಿನೇಶನ್ ಒಫ್ ಬೆಲ್’ (The Illumination of Bel) ಸಾಹಿತಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಬರ್ಪೂರ್ ಜಾಲ್ಲೊ. ಹ್ಯಾ ಸರ್ವಾಂನಿ ಮೆಳೊನ್ ಆಸಾ ಕೆಲ್ಲೆಂ ‘ಭೂ-ಕೇಂದ್ರಿತ್ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ್’ (geocentric universe) ಮೊಡೆಲ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಸಭಾರಾಂಕ್, ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಿ ಗುಂಡಾಯ್ ಆನಿ ವಾಟ್ ದಾಕಂವ್ಚೆಂ ಮೂಳ್ ಜಾಲೆಂ.

ತೆಣೆ ಚೀನಾಂತ್, ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂ, 3000 ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂಚ್, ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಿ ಒಳೊಕ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಕ್ ರುಜ್ವಾತ್ ಜಾವ್ನ್, ತಾರಾಂಚೆ ಘುರ್ತ್ ಕಾಂತಯಿಲ್ಲಿಂ ಹಾಡಾಂ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾಂತ್. ಚಿನ್ಕಾರಾಂನಿ, ಭಾರಿಚ್ ನಾಜೂಕಾಯೆಚಿಂ, ಸುರ್ಯೊ ಆನಿ ಚಂದ್ರಾಚಾ ಚಲಾವಣೆಚೆರ್ ಮಾಂಡುನ್ ಹಾಡ್‌ಲ್ಲಿಂ ಕೆಲೆಂಡರಾಂ ರಚ್‌ಲ್ಲಿಂ ಕಂಯ್.  ತ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ತಾಣಿಂ, ಅಂತ್ರಳಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ವಿವಿಧ್ ಗ್ರಹಾಂಚಾ ಚಲಾವಣೆಚಿ ವಾಟ್ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ರಚ್‌ಲ್ಲೆಂ ‘ಆರ್ಮಿಲ್ಲರಿ ಸ್ಪಿಯರ್ಸ್’ (armillary spheres), ಮ್ಯೂಸಿಯಮಾನಿ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ತಾ.

ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂಚಾ ತಿಸ್ರ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್, ಚಿನಾಂತ್ ಅಧಿಕಾರಾರ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ, ‘ಹಾನ್ ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಚಾ’ (Han dynasty) ತೆಂಪಾರ್, ಅಂತ್ರಾಳಾಚೆಂ ಪರೀಕ್ಷಣ್ ಕರ್ಚಿಂ ಕೇಂದ್ರಾಂ ಸರ್ಕಾರಾಚಾ ಆರ್ಥಿಕ್ ಕುಮ್ಕೆನ್ ಚಲೊನ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲಿಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್‌ಕೋಣ್‌ಪಾತ್ಯೆತ್?

ಆದ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್‌, ಭೂಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾ ಪ್ರಕಾರ್, ಗ್ವಾಟೆಮಾಲಾ, ಬೆಲೀಜ್, ಹೊಂಡುರಾಸ್, ಎಲ್-ಸಾಲ್ವಾಡೊರ್ ಆನಿ ಪಶ್ಚಿಮ್-ದಕ್ಷಿಣಾ ಮಧ್ಲೆಂ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೆಳೊನ್, ಮೆಸೊ-ಅಮೆರಿಕಾ (Mesoamerica) ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನಾಂವ್ ದಿಲ್ಲೆಂ. ಹಾಂಗಾಸರ್ ರಾಜ್ ಚಲಯಿಲ್ಲೆಂ ‘ಮಾಯಾ’ (Maya civilization) ಜನಾಂಗ್, ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಂತ್ ಇತ್ಲೆಂ ಮುಕಾರ್ ಪಾವ್‌ಲ್ಲೆಂ ಕಿ, ತಾಣಿ ಚಡುಣೆ ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂಚಾ 5-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ಲೆಂ (ಹೊ ಸಭಾರಾಂಚೊ ಅಂದಾಜ್) ಕೆಲೆಂಡರ್ ಹಾಕಾ ಸಾಕ್ಸ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ಹೆಂ ಕೆಲೆಂಡರ್‌, ತಾಂಚಾ ಪಯ್ಲೆಂಚಾ ಜನಾಂಗಾಂಚೆಯ್‌ವಾಪರ್ತಾಲೆ ತರೀ, ಮಾಯಾ ಜನಾಂಗಾನ್‌, ಹ್ಯಾ ಕೆಲೆಂಡರಾಕ್‌ಏಕ್‌ರೂಪ್‌ದಿಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್.

ಹೆಂ ಕೆಲೆಂಡರ್, ಸರ್ವ್ ಗ್ರಹಾಂಚಾ ಚಲನಾಚೆರ್ ಹೊಂದ್ವೊನ್ ರಚ್‌ಲ್ಲೆಂ ಆಸೊನ್, ಫಕತ್ ಎಕಾ ವರ್ಸಾಚಾ 365 ದಿಸಾಂಚೆಂ ಮಾತ್‌ನ್ಹಯ್‌, ಮುಕ್ಲ್ಯಾ ಹಜಾರೊಂ ವರ್ಸಾಂಚೆಂ ಜಾವ್ನಾಸ್‌ಲ್ಲೆಂ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಜಾಣ್ವಾಯೆಚೆರ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಖೂಬ್ ಭರ್ವಸ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ, ತಾಂಕಾಂ ಗ್ರಹಣಾಂ ಇತ್ಲ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾರ್ ಘಡ್ತೆಲಿಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಖಚಿತ್ ಸಾಂಗೊಂಕ್ ಜಾತಾಲೆಂ. ಆಯ್ಚಾ ಮೆಕ್ಸಿಕೊಂತ್, ಚಿಚೆನ್ ಇಟ್ಜಾ (Chichen Itza) ಪ್ರದೇಶಾರ್ ಆಜೂನೀ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ಚಿ ’ಎಲ್ ಕಾರಾಕೊಲ್ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ್ʼ (El Caracol observatory), ಮಾಯಾ ಜನಾಂಗಾಚಾ ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾ ಪರಿಣತೆಚಿ ಸಾಕ್ಸ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ಹೆಂ ಬಾಂದಾಪ್, ಶುಕ್ರ್ ಗ್ರಹಾಚಿ ವಾಟ್ ಜಿಕುನ್ ಧರ್ಚಾ ಖಾತಿರ್ ತಾಣಿ ಬಾಂದ್‌ಲ್ಲೆಂ ಆನಿ ತಾಂಚೆಂ ಕೆಲೆಂಡರ್ ತಾಣಿ ಹ್ಯಾ ಚಲಾವಣೆ ಭಂವ್ತಣಿ ಮಾಂಡುನ್ ಹಾಡ್‌ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್.

ಆಮ್ಚಾಚ್ ಭಾರತೀಯ್ ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಿಂ ಮೂಳಾಂ ಪಳೆಂವ್ಚಿಂ ತರ್, ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಾಚಾ, ಋಗ್ವೇದಾಚಾ ಕಾಳಾರ್ ಥಾವ್ನ್, ಜೋತಿಶ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಜಾಣಾರಿ ಸಾಂಗ್ತಾತ್. ಹೆಂ ಋಗ್ವೇದ ‘ಸಿಂದೂ ನಾಗರಿಕತೆಂತ್‌’ (Indus Valley civilisation)   3500 ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ರಚ್‌ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ವಾದ್ ಆನಿ ಪಾತ್ಯೆಣಿ ಆಸಾ ತರೀ, ಖಚಿತ್ ಧಾಖ್ಲೆ ನಾಂತ್. ಹ್ಯಾ ಋಗ್ವೇದಾಂತ್, ಸುರ್ಯಾಚಾ ಆನಿ ಚಂದ್ರಾಚಾ ಚಲನಾಚೊ ಉಲ್ಲೇಖ್ ಕೆಲಾ. ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ’ವೇದಾಂಗ’ ಗ್ರಂಥಾಂನಿ, ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚೊ ಚಡಿತ್ ಉಪ್ಯೋಗ್ ಕರುನ್, ವೇಳ್, ದೀಸ್ ಆನಿ ವರ್ಸಾಂ ಮೆಜ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ಚಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್. ಹಿಂದೂ ಗ್ರಂಥಾಂಚ್ಯೊ ಪ್ರತಿಯೊ ಮೆಳೊಂಕ್ ಸುರು ಜಾಲ್ಲ್ಯೊ, ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಉಪ್ರಾಂತ್, 400-600 ವರ್ಸಾಂ ಮಧೆಂ. ಹ್ಯಾ ಆವ್ದೆಂತ್ ರಚ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಗ್ರಂಥಾಂ ಪಯ್ಕಿ, ’ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ’ ನಾಂವಾಚಾ ಗ್ರಂಥಾಂತ್, ಗ್ರಹಾಂ ಖಂಚಾ ಆವ್ದೆಂತ್ ಖಂಯ್ಸರ್ ಆಸ್ತಾತ್, ಗ್ರಹಣಾಂ ಘಡ್ಚೊ ವೇಳ್ ಆನಿ ಗ್ರಹಾಂಚಾ ಚಲಾವಣೆಚೊ ವಾಯ್ದೊ ದಿಲಾ.

ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಉಪ್ರಾಂತ್, 499 ಇಸ್ವೆಂತ್, ಆರ್ಯಭಟ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿನ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿ, ’ಆರ್ಯಭಟೀಯಾ’ ನಾಂವಾಚಿ ಕಡ್ತಿಲ್, ಭಾರತಾನ್ ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಕ್ ದಿಲ್ಲ್ಯಾ ದೇಣ್ಗೆಚಿ ಸಾಕ್ಸ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಸಂಸಾರಾಚಾ ಚರಿತ್ರೆಂತ್ ಪಯ್ಲೆ ಪಾವ್ಟಿಂ, ʼಶೂನ್ಯ್ʼ (concept of zero) ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ದಾಕವ್ನ್ ದಿಲ್ಲಿ ಕೀರ್ತ್ ಆರ್ಯಭಟಾಕ್ ಫಾವೊ ಜಾತಾ. ಆಜ್, ಹರ‍್ಯೆಕಾ ಕ್ಶೇತ್ರಾಂತ್ ವಾಪರ್ಚಾ ಶೂನ್ಯಾಚಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಲ್ಲಿ, ಆರ್ಯಭಟಾ ಥಾವ್ನ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಆಮ್ಕಾಂ ಭಾರತೀಯಾಂಕ್ ಏಕ್ ಅಭಿಮಾನಾಚಿ ಸಂಗತ್. ಆರ್ಯಭಟಾನ್ ಉಲ್ಲೇಖ್ ಕೆಲ್ಲಿಂ, ಭುಮಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾಚ್ ಅಕ್ಶಾಚೆರ್ ಘುಂವ್ತಾ, ಚಂದ್ರಾಚಾ ಉಜ್ವಾಡಾಚೊ ಭುಮಿಚೆರ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಆನಿ, ಭುಮಿ ಉರುಟ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಪ್, ತ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾ ಜಾಣಾರ‍್ಯಾಂಕ್ ಸವಾಲ್ ಉಡಂವ್ಕ್ ಪಾವ್‌ಲ್ಲೆಂ. ತಾಣೆ ‘ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿ’ (trigonometry) ದ್ವಾರಿಂ ಭುಮಿಚೊ ಗಾತ್ರ್ ಮೆಜ್‌ಲ್ಲೊ ತೊ ಆಯ್ಚಾ ಮೆಜ್ಪಾಕ್ ಬರೊಚ್ ತಾಳ್ ಪಡ್ತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ‌ತ್ಯಾ ಕಾಳಾಚಿ ತಾಚಿ ಬುದ್ವಂತ್ಕಾಯ್ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಉಂಚ್ಲ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಚಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಮ್ಜೊವ್ಯೆತ್.

ನ್ಯೂಟನಾನ್, ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣಾ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ್ ಬರಂವ್ಚಾ ಹಜಾರೊಂ ವರ್ಸಾಂ ಪಯ್ಲೆಂಚ್, ಭಾರತೀಯ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಗುಪ್ತಾನ್, 628 ಇಸ್ವೆಂತ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ‘ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಪುಟ ಸಿದ್ಧಾಂತ’ ಬುಕಾಂತ್, ಖಂಚೀಯ್ ವಸ್ತ್ ಧರ್ಣಿಕ್ ಆಪಾಪಿಂ ಪಡಾನಾ, ಬಗಾರ್ ಹಾಕಾ ‘ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣ್’ ಕಾರಾಣ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಲಿಖ್‌ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಆಮ್ಕಾಂ ವಿಚಿತ್ರ್ ಭೊಗಾತ್. ವಿದೇಶಾಂತ್ ಹರ‍್ಯೆಕಾಕೀ ಪ್ರಚಾರ್ ಮೆಳ್ತಾನಾ, ಮಾನ್ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲೊ ಪ್ರಚಾರ್ ಭಾರತೀಯ್ ಮುಳಾಂಚಾ ಬುದ್ವಂತಾಕ್ ಮೆಳೊಂಕ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲೆಂ ಏಕ್ ದುರ್ಭಾಗ್ ಮ್ಹಣಾಜಾಯ್. ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಕ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ‘ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿ’ (trigonometry), ಮೆಸಪೊಟೇಮಿಯಾಂತ್ ತ್ರಿಕೋನ್ ರುಪಾರ್ ಬಾಬಿಲೊನಿಯಾಗಾರಾನಿ ವಾಪರ್‌ಲ್ಲೆಂ ತರೀ, ಭಾರತಾಚಾ ಆರ್ಯಭಟಾನ್, ತ್ರಿಕೋನ್‌ಮಿತಿಚಿಂ ಹೆರ್ ಸೂತ್ರಾಂ (Sine, Cosine and Versine function) ಪಯ್ಲೆಂ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್‌ಲ್ಲಿಂ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ, ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರಾಂತ್ ಭಾರತಾಚೊ ವಾಂಟೊ ಮೊಠೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕೊಣೇಂಯ್ ಇನ್ಕಾರ್ ಕರ್ಚೆಬರಿ ನಾ.

ಆಜ್-ಕಾಲ್ಚೆ ಬರಿ, ಆದ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳಾಚಾಂಕ್ ರೊಕೆಟಾಂ ಉಬಂವ್ಚಿ ಶಾಥಿ ವ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ, ಪುಣ್, ಫಕತ್ ಅಂತ್ರಾಳಾಕ್ ಪಳೆವ್ನ್, ಸುರ್ಯೊ, ಚಂದ್ರ್, ತಾರಾಂ ಆನಿ ಗ್ರಹಾಂಚೊ ವೆತ್ಯಾಸ್ ಸಮ್ಜೊನ್, ತಾಂಚಾ ಸಮ್ಜಣೆಕ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಮಾಹೆತಿನ್ ತಾಣಿಂ ಕೆಲ್ಲಿಂ ಕಾರ್ಭಾರಾಂ, ಆಯ್ಚಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಜಾಣ್ವಾಯೆಕ್ ಸವಾಲ್ ಉಡಯ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕೋಣ್ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಣಾತ್? ತಾಣಿ ವಾಪರ್‌ಲ್ಲೆಂ ಗಣಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರ್ ತಶೆಂಚ್ ತಾಂಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾ ಪಾಟ್ಲೆಂ ರಾಜಾಂವ್, ಆಯ್ಚಾ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಚಿ ಬುನ್ಯಾದ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‌ಲ್ಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸತ್, ಕೊಣೆಂಚ್ ನೆಗಾರ್ ಕರ್ಚೆಬರಿ ನಾ.

19 ಆನಿ 20-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ, ಸಾಹಿತಾಂತ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾ ವಿಶಿಂ ಸಭಾರ್ ಬೂಕ್ ಫಾಯ್ಸ್ ಜಾಲೆ ಆನಿ ಖಗೋಳ್ ಶಾಸ್ತ್ರ್ ಫಕತ್ ಬುಕಾಂತ್ಲೆಂ ಕಾಲ್ಪನಿಕ್ ಸಾಹಿತ್ ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ತಾಂ, ನೀಜ್ ಮ್ಹಣ್ ರುಜು ಕರ್ಚೊ ವೇಳ್ ಆಯ್ಲೊ. ವಿಜ್ಞಾನಿನಿ, ಸಾಹಿತಿಂಚ್ಯೊ ಆಲೊಚನ್ಯೊ, ಗಣಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರ್ ವಾಪರ್ನ್ ನೀಜ್ ಕರ‍್ಯೆತ್ ಮ್ಹಣ್ ರುಜು ಕರುನ್ ದಾಕಂವ್ಕ್ ಪ್ರೇತನ್ ಕೆಲೆಂ. ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಚೊ ಬಾಪುಯ್ ಮ್ಹಣ್ ನಾಂವಾಡ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ, ರಶ್ಯಾಚಾ, ಕೊನ್ಸ್‌ಟಾಂಟೀನ್ ಟ್ಸಾಲ್‌ಕೊವ್‌ಸ್ಕಿ (Konstantin Tsiolkovsky) ನಾಂವಾಚಾ ಎಕಾ ಇಸ್ಕೊಲ್ ಮೆಸ್ತ್ರಿನ್, 1903 ಇಸ್ವೆಂತ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಕ್ ಬುನ್ಯಾದ್ ಘಾಲಿ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಸಂಸಾರಾಚಾ ಚರಿತ್ರೆಂತ್ ಪಯ್ಲೆ ಪಾವ್ಟಿಂ, ಪೆಟ್ರೊಲಾ ತಸಲೊ ಜಳವ್ ವಾಪರ್ನ್ ಚಲಂವ್ಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸ್ಚಾ ರೊಕೆಟಾಂ ದ್ವಾರಿಂ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣಾಕ್ ತಡ್ವುನ್, ಭಾಯ್ಲ್ಯಾ ಅಂತ್ರಳಾಕ್ ವಚೊಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ವಾದ್ ಕೆಲೊ. ಪುಣ್ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಹ್ಯಾ ವಾದಾಂತ್ ತೀರ್ಲ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ಲೆಂನಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ತಾಕಾ ಕೊಣೆಂಚ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಲೊನಾ.

ಅಮೆರಿಕಾಚೊ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ರೊಬರ್ಟ್ ಗೊಡ್ಡಾರ್ಡ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾನ್, ಕೊನ್ಸ್‌ಟಾಂಟೀನ್ ಟ್ಸಾಲ್‌ಕೊವ್‌ಸ್ಕಿಚೆಂ ಸಿದ್ಧಾಂತ್ ರುಜು ಕರುನ್ ದಾಕಂವ್ಚೆಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಮೇಟ್ ಕಾಡ್ಲೆಂ. 1926 ಇಸ್ವೆಂತ್, ತಾಣೆ ರಚ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ, ಗೆಸೊಲೀನ್ ಆನಿ ದ್ರವ್-ಆಮ್ಲಜನಕಾಚೊ (Gasolene & Liquid Oxygen) ಉಪ್ಯೋಗ್ ಕರುನ್ ಉಬಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ರೊಕೆಟಾ ಮುಕಾಂತ್ರ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್ ಕರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ ತೆಂ ಸಂಸಾರಾಚಾ ಗಮನಾಕ್ ಆಯ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ತ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ತಾಚಾ ಸಾಧನಾಕ್ ಪ್ರತಿಫಳ್ ಜಾವ್ನ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂ ಇನಾಮ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಸರ್ವಾಂನಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಠೀಕಾ ಮಾತ್. ಚಡಾವತ್ ನವ್ಯಾ ಸೊದ್ನಾಂಕ್, ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಠೀಕಾ ಮೆಳ್ಚಿ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ತರೀ, ಥೊಡ್ಯಾಂಚೆರ್ ಹಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಬರೊಚ್ ಜಾಲೊ ಆನಿ, ಜರ್ಮನಿಚಾ, ಹರ್ಮನ್ ಓಬರ್ತ್ (Hermann Oberth) ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾನ್, ಹಿ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ ವಾಪರ್ನ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ, ಹಿಟ್ಲರಾಚಾ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಮಹಾ-ಝುಜಾಂತ್, ರೊಕೆಟಾಂ ದ್ವಾರಿಂ ಬೊಂಬ್ ಘಾಲುಂಕ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಏಕ್‌ದುರಾದ್ರಷ್ಟಾಚಿ ಸಂಗತ್. ಹಿ ಸಂಗತ್‌, ಮನ್ಶ್ಯಾ ಮತಿಂತ್ ಆಸ್ಚಾ ಬರ‍್ಯಾ ಆನಿ ದುಷ್ಟ್ ಸ್ವಭಾವಾಂಚಿ ಕೂಸ್ ಆಮ್ಕಾಂ ದಾಕಯ್ತಾ. ಹ್ಯಾಚ್ ಹರ್ಮನಾ ದ್ವಾರಿಂ ರೊಕೆಟಾಂ ಕರುಂಕ್ ಶಿಖ್‌ಲ್ಲೊ, ವರ್ನರ್ (Wernher von Braun) ನಾಂವಾಚೊ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮುಕಾರ್, ಅಮೆರಿಕಾಚಾ ’ಅಪೊಲ್ಲೊ’ ರೊಕೆಟ್ ಉಡಾವಣೆಂತ್ ಕುಮ್ಕೆಚೊ ಜಾಲೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಅಜಾಪ್ ಭೊಗ್ಚೆಂ ಸಹಜ್.

1944 ಇಸ್ವೆಚಾ ಜರ್ಮನಿಂತ್ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಮಹಾಝುಜಾ ವೆಳಾರ್ ಹೆರಾಂಚೆರ್ ಪರಾಕ್ರಮ್ ಕರುಂಕ್ ವಾಪರ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ರೊಕೆಟಾನಿ, ಅಂತ್ರಾಳಾರ್ ಭೋವ್ ಉಭಾರಾಯೆಕ್ ವಚೊಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳಿ ಸಂಗತ್ ರುಜು ಕರ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಹಿಚ್ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ ಅಂತ್ರಳ್-ಪಯ್ಣಾಕ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ವಾಪರುಂಕ್ ನಜೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸವಾಲ್‌ಯೀ ಉದೆಲ್ಲೆಂ.

ದುಸ್ರೆಂ ಮಹಾಝುಜ್ ಆಖೇರ್ ಜಾಲೆಂ, ಪುಣ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾಂ ಮಧ್ಲಿ, ಆಪುಣ್ ಹೆರಾಂಚಾಕೀ ಶಾಥಿವಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ದಾಕಂವ್ಚಿ ಸವಯ್ ಸುಟ್ಲಿನಾ. ತ್ಯಾ ಸ್ವಭಾವಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಅಂತ್ರಳ್, ರಾಷ್ಟ್ರಾಂ ಮಧೆಂ ಕೋಣ್ ಬಳಿಷ್ಟ್‌ಗೀ ಮ್ಹಣ್ ದಾಕಂವ್ಚೆಂ ಆಂಗಾಣ್ ಜಾಲೆಂ. ರಶ್ಯಾನ್ 1957 ಇಸ್ವೆಂತ್, ಸ್ಪಟ್ನಿಕ್ 1 (Sputnik 1) ನಾಂವಾಚೆಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಉಪಗ್ರಹ್ ಅಂತ್ರಳಾಕ್ ಧಾಡ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಚಕಿತ್ ಕೆಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಫಕತ್ 23 ಇಂಚಾ ರುಂದಾಯೆಚೆಂ, ವ್ರತ್ತಾಕಾರಾಚೆಂ ಹೆ ಉಪಗ್ರಹ್, ಸಂಸಾರಾ ಭಂವ್ತಿಂ ಘುಂವ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಏಕ್ ಸಾಂಕೇತಿಕ್ ರೆಡಿಯೊ ಸಿಗ್ನಲ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲೆಂ. ಹ್ಯಾ ಎಕಾ ರೆಡಿಯೊ ಸಿಗ್ನಲಾ ಮುಕಾಂತ್ರ್, ಅಂತ್ರಳಾ ಥಾವ್ನ್ ಸಂಭಾಷಣ್ ಕರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಎದೊಳ್ಚಾ ಕಾಲ್ಪನಿಕ್ ಆನಿ ಬುಕಾಂನಿ ಮಾತ್ ಆಸ್ಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್, ಏಕ್ ನವೊಚ್ ಜಳವ್ ಮೆಳ್ಳೊ.

ಪಯ್ಲೆಂಚೆಂ ಉಪಗ್ರಹ್ ಉಡಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಎಕಾಚ್ಚ್ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾ ಭಿತರ್, ರಶ್ಯಾನ್, ಸ್ಪಟ್ನಿಕ್ 2 (Sputnik 2) ನಾಂವಾಚೆಂ ಆನ್ಯೇಕ್ ಉಪಗ್ರಹ್ ಉಬಯ್ಲೆಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ತ್ಯಾ ಉಪಗ್ರಹಾಂತ್ ಎಕಾ ಪೆಟ್ಯಾಕೀ ಅಂತ್ರಳಾಕ್ ದಾಡ್ಲೊ. ಪೆಟೊ ಹ್ಯಾ ಸಾಧನಾಂತ್ ಮೆಲೊ ತರೀ, ಮುಕಾರ್ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ರೊಕೆಟಾಂಚೆರ್ ಬಸೊನ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್ ಕರ‍್ಯೆತ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಅಲೊಚನೆಕ್, ಸಾರ್ ಮೆಳ್ಳೊ.

1961 ಇಸ್ವೆಂತ್, ರಶ್ಯಾಚಾ ಯುರಿ ಗ್ಯಾಗರಿನ್ (Yuri Gagarin) ನಾಂವಾಚಾ ಅಂತ್ರಳ್ ತಾರ್ವಟ್ಯಾನ್, ವೊಸ್ಟೊಕ್-1 (Vostok 1) ಉಪಗ್ರಹಾಚೆರ್ ಬಸೊನ್, ಸಂಸಾರಾ ಭಂವ್ತಣಿ ಭಂವ್ಡಿ ಮಾರ್ಲಿ ಆನಿ ಆಪ್ಲೆಂ ನಾಂವ್ ಅಮರ್ ಕೆಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್.

ಆತಾಂ ರಷ್ಯಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಪಳೆವ್ನ್, ಅಮೆರಿಕಾ ಉಚಾಂಬಳ್ ಜಾಲೆಂ. ತಾಣಿಂ, ಮರ್ಕ್ಯುರಿ (Mercury) ಆನಿ ಜೆಮಿನಿ (Gemini)  ನಾಂವಾಂಚಿಂ ನವಿಂ ಎವ್ಜನಾಂ ಸುರು ಕೆಲಿಂ. 1961 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಜೊನ್ ಕೆನೆಡಿನ್, ’ಆಮಿ ಚಂದ್ರಾರ್ ಪಾಯ್ ದವರ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್’ ಮ್ಹಣ್ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಸಾಂಗ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಎದೊಳ್ ಫಕತ್ ರಶ್ಯಾಚೊ ಜಾವ್ನಾಸ್‌ಲ್ಲೊ ಖೆಳ್, ಸಂಸಾರಾಚಾ ದೋನ್ ಪ್ರಮುಖ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾಂ ಮಧ್ಲೊ ಪಂತಾಟ್ ಜಾಲೊ. ಅಶೆಂ ಸುರು ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಪಂತಾಟಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, 1969 ಇಸ್ವೆಂತ್, ನೀಲ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರೊಂಗ್ ಆನಿ ಬಝ್ ಆಲ್ಡ್ರಿನ್ (Neil Armstrong and Buzz Aldrin) ಹೆ ದೋಗ್ ಅಂತ್ರಳ್-ತಾರ್ವಟಿ, ಚಂದ್ರಾಚೆರ್ ಮೇಟ್ ತೆಂಕುಂಕ್ ಸಕ್ಲೆ.

ಎದೊಳ್, ಕಾಲ್ಪನಿಕತೆಂತ್ ಮಿಸ್ಳೊನ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಆತುರಾಯ್ ಉಬ್ಜಾಯಿಲ್ಲೆಂ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್, ಆಮ್ಚಾ ಸಂಸಾರಾ ಭಾಯ್ಲ್ಯಾ ಆನ್ಯೆಕಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಪಾಯ್ ದವರ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಏಕ್ ಗಡ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ರುಜು ಕರುಂಕ್ ಪಾವ್ಲೆಂ.

ಹ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಆಮ್ಚೆ ಭಂವಾರಿಂ ಕಿತೆಂ ಆಸಾ, ಅಂತ್ರಳಾಚಿ ಅಗಾಧಾಯ್ ಕಿತ್ಲಿ, ಹ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಾಕ್ ಅಂತ್ಯ್ ಆಸಾಗೀ ಮ್ಹಳ್ಳಿಂ ಸವಲಾಂ ಉದೆಲಿಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ತ್ಯಾ ವಾಟೆನ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಂಕವ್ನ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಚಡಂವ್ಚಾ ವಾಟೆನ್, ’ಹಬ್‌ಲ್’ (Hubble) ನಾಂವಾಚೆಂ, ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣಾಚಾ ಪ್ರಭಾವಾ ಭಾಯ್ರ್ ಅಂತ್ರಳಾರ್ ಚಲೊಂಕ್ ಸಕ್ಚೆ ತಸಲೆಂ ಏಕ್ ಟೆಲೆಸ್ಕೋಪ್ ರಚುನ್, 1990 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಅಂತ್ರಳಾಕ್ ಉಬಯ್ಲೆಂ. ಅಮೆರಿಕಾನ್ ಸಭಾರ್ ವರ್ಸಾಂಚಾ ಪ್ರಯೋಗಾಂ ದ್ವಾರಿಂ ಆಸಾ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಹೆಂ ಟೆಲೆಸ್ಕೋಪ್, ಖಗೋಳ್‌ಶಾಸ್ತ್ರಾಂತ್ ಏಕ್ ವಾದಾಳ್ ಉಟಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಚೂಕ್ ಜಾಂವ್ಚಿನಾ. ಹ್ಯಾ ಟೆಲೆಸ್ಕೋಪಾನ್ ಪಾಟಿಂ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಧಾಡ್‌ಲ್ಲ್ಯೊ, ಗೂಂಡ್ ಅಂತ್ರಳಾಚ್ಯೊ ತಸ್ವಿರ‍್ಯೊ, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಗ್ಯಾನಾಕ್ ಕುಟ್ಟುನ್, ಆಮಿ ಆನಿ ಆಮ್ಚೊ ಸಂಸಾರ್, ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಾಂತ್, ದರ್ಯಾ ತಡಿರ್ ಆಸ್ಚಾ ರೆಂವೆ ಕಣಾಚಾಕೀ ಧಾಕ್ಟೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ರುಜು ಕರ್ತಾನಾ, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಎದೊಳ್ ಶಿಖ್‌ಲ್ಲೆಂ ತೆಂ ಜಾಣ್ವಾಯೆಚಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಮಾತ್, ಮುಕಾರ್ ಜಾಯಿತ್ತೆಂ ಶಿಖೊಂಕ್ ಆನಿ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಳಯ್ತಾ.

ಚಂದ್ರಾಚೆರ್ ಪಾಯ್ ದವರ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಿ ದೀಶ್ಟ್, ಭಂವ್ತಿಂಚಾ ಹೆರ್ ಕ್ಶೇತ್ರಾಂನಿ ಘುಂವ್ಲಿ. ಹ್ಯಾ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಚೊ ಹೆರ್ ಕಿತೆಂ ಉಪ್ಯೋಗ್ ಕರ‍್ಯೆತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ವಿಚಾರ್, ಜಾಣ್ತ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ನವಿಂ ಸವಲಾಂ ಆಸಾ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ಲೆ. 1961 ಇಸ್ವೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಯುರಿ ಗ್ಯಾಗರಿನಾಚಾ ಉಪಗ್ರಹಾಂತ್ ವಾಪರ್‌ಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ, ಆಜ್-ಕಾಲ್, ಸಂವಹನಾಂತ್ (communication), ಹವಾಮಾನಾಚಿ ಪರಿಗತ್, ಜಿ.ಪಿ.ಎಸ್. ಸವ್ಲತಾ ಆನಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಂಕ್ ಸಂಸಾರಾಚಾ ವಾತವರಣಾಂತ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ಬದ್ಲಾವಣ್ ಆನಿ ಸಂಪನ್ಮೂಳಾಂಚಿ ಅವನತಿ ಪಾರ್ಕುಂಕ್ ಕುಮಕ್ ದೀವ್ನ್ ಆಸಾ.

ಉಪ್ರಾಂತ್, ಅಂತ್ರಳಾರ್ ಸತತ್ ಉರ್ಚೆ ತಸಲಿಂ, ಸ್ಪೇಸ್-ಸ್ಟೇಶನ್ (space stations)  ಮ್ಹಣ್ ವೊಲಾಯಿಲ್ಲಿಂ, ಪಯ್ಲೆಂ ’ಸೋವಿಯೆಟ್ ಸಾಲೂಟ್’ (Soviet Salyut)  ಆನಿ ಪಾಟಾಪಾಟ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಂ ಮೀರ್ (Mir) ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ತಾಂ, ಅಮೆರಿಕಾಚೆಂ, ಸ್ಕಯ್-ಲ್ಯಾಬ್ (American Skylab), ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಕಸಲಿಚ್ ಗಡ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ತರ್ನ್ಯಾ ಜನಾಂಗಾಕ್ ವ್ಹಡ್ ಸಪ್ಣಾಂ ಸಪ್ಣೆಂವ್ಕ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾಲಿಂ.

ಹ್ಯಾ ಸಪ್ಣಾಂ ಸವೆಂ, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾಂ ಮಧ್ಲಿ ಗಡ್ ಆನಿ ದುಸ್ಮಾನ್‌ಪಣ್ ವಿಸ್ರೊನ್, ಎಕ್ವಟಾನ್ ಅಂತ್ರಳಾಚಾ ಸಾಹಸಾಂಕ್ ಹರ್ಧೆಂ ದಿಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಉಬ್ಜಾಲಿ ಆನಿ ತ್ಯಾ ಗರ್ಜೆಕ್ ಲಾಗೊನ್, 1998 ಇಸ್ವೆಂತ್, ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಸ್ಟೇಶನ್ (ISS) ಸುರು ಜಾಲೆಂ. 2000 ಇಸ್ವೆ ಥಾವ್ನ್ ಸತತ್ ಉಪ್ಯೋಗಾಂತ್ ಆಸ್ಚಾ ಹ್ಯಾ ಸ್ಪೇಸ್ ಸ್ಟೇಶನ್ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮಾಂತ್, ಅಮೆರಿಕಾ, ರಶ್ಯಾ, ಯುರೊಪ್, ಜಪಾನ್, ಕೆನಡಾ ಆನಿ ಇಟೆಲಿ, ಹ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾಂನಿ ಪಾತ್ರ್ ಘೆತ್ಲಾ. ಎಕ್ವಟಾನ್ ಕಿತೆಂಯ್ ಕರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಕ್ ಹಿ ಏಕ್ ರುಜ್ವಾತ್. ಹ್ಯಾ ಸ್ಟೇಶನಾಂತ್, ಜೀವ್‌ಶಾಸ್ತ್ರ್ (biology), ಬೌತ್‌ಶಾಸ್ತ್ರ್ (physics), ಒಕತ್, ವಸ್ತು-ವಿಜ್ಞಾನ್ (materials science) ಇತ್ಯಾದಿ ಸಂಗ್ತಿಂಚೊ ಸಂಶೋದ್ ಚಲ್ತಾ. ಹೆಂ ಪಳೆತಾನಾ, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಚೊ ಉದೆವ್ ಫಕತ್ ಅಂತ್ರಳಾಕ್ ಮಾತ್ ಸೀಮಿತ್ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸುಸ್ತಾತಾ.

ಆಜ್-ಕಾಲ್, ಖಾಸ್ಗಿ ಉದ್ಯಮಿಂನಿ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಂತ್ ಆಪ್ಲಿ ಮಿಶಿ ರಿಗಯ್ಲ್ಯಾ ಆನಿ ಎದೊಳ್ ಸರ್ಕಾರಾಚಾ ಆರ್ಥಿಕ್ ಕುಮ್ಕೆ ದ್ವಾರಿಂ ಚಲೊನ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲೆಂ ಸಂಶೋಧನ್, ಸಂಸಾರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಗ್ರೇಸ್ತ್ ಉದ್ಯಮಿಂಚಾ ಖೆಳಾಚೆಂ ಆಂಗಾಣ್ ಜಾಲಾಂ. ಹೆ ಉದ್ಯಮಿ, ಖರ್ಚುಂಚಿ ತಾಂಕ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾಂಕ್‌, ಅಂತ್ರಳಾರ್ ಭಂವ್ಡಾಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತಾತ್ ಆನಿ ಅಂತ್ರಳ್ ತಾರ್ವಟಿ ಜಾಂವ್ಚೆ ತಸಲೆಂ ಶಿಕಪ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾಂಕ್, ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣಾ ವಿಣೆ ಆಸ್ಚೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಚೊ ಸ್ವಂತ್ ಅನ್ಭವ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತಾತ್. ’ಟೆಸ್ಲಾ’ ಕಾರಾಂ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಇಲೊನ್ ಮಸ್ಕಾನ್ (Elon Musk) 2002 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಸುರು ಕೆಲ್ಲೆಂ, ಸ್ಪೇಸ್-X (SpaceX) ನಾಂವಾಚೆಂ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್, ಹ್ಯಾ ಸಾಧನಾಂತ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಸ್ಥಾನ್ ಘೆತಾ. ಹ್ಯಾ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮಾ ದ್ವಾರಿಂ, ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಮಂಗಳ್ ಗ್ರಹಾಕ್ ಧಾಡ್ಚಿ ಆಲೊಚನ್ ಆಸಾ. ತಾಚಾ ಬರಾಬರ್, ‌ʼಎಮೆಜೊನ್ʼ ಉದ್ಯಮಾಚಾ ಜೆಫ್ ಬೆಝೊಸ್ (Jeff Bezos) ಹಾಣೆ ಸುರ್ವಾತ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ, ’ಬ್ಲೂ ಒರಿಜಿನ್’ (Blue Origin), ವರ್ಜಿನ್ ಏರ್-ಲಾಯ್ನ್ಸಾಚಾ, ರಿಚರ್ಡ್ ಬ್ರಾನ್ಸನಾಚೆಂ (Richard Branson), ’ವರ್ಜಿನ್ ಗಾಲಾಕ್ಟಿಕ್’ (Virgin Galactic), ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡಾಚಾ, ಪೀಟರ್ ಬೆಕ್ಕಾಚೆಂ (Peter Beck), ’ರೊಕೆಟ್‌ಲ್ಯಾಬ್’ (Rocket Lab), ಹಿಂ ಪ್ರಮುಖ್ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್. ಹ್ಯಾ ಸಾಧನಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, 2021 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಂತ್ ಮಾಹೆತ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲೆ ಪುಣ್‌ಬರ್ಪೂರ್‌ಉರ್ಭಾ ಆಸ್ಚೆ ಮನಿಸ್, ಅಂತ್ರಳಾರ್ ಭಂವೊನ್ ಆಯ್ಲೆ ಆನಿ ಏಕ್ ನವೊ ಧಾಖ್ಲೊ ರಚುಂಕ್ ಸಕ್ಲೆ.

ಖಾಸ್ಗಿ ಉದ್ಯಮಿಂಕ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾ ದ್ವಾರಿಂ, ಹೆರ್ ಗ್ರಹಾಂನಿ ಆಸ್ಚಿಂ ಖನಿಜಾಂ ಪಾಟಿಂ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಹಾಡ್ಚೊ ಉದ್ದೇಶ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಹೆರ್ ಗ್ರಹಾಂನಿ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ವಸ್ತಿ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಕರುಂಕ್ ನಜೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಏಕ್ ಸವಾಲ್‌ಯೀ ಧೊಸ್ತಾ.

ರೊಕೆಟಾಂ ಆನಿ ಉಪಗ್ರಹಾಂ, ಮನ್ಶ್ಯಾಕುಳಾಚಿ ಅಭಿವ್ರದ್ದಿ ದಾಕಂವ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಸಾಧ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಜೀವನಾಕ್ ಹ್ಯಾ ಸಂಶೋದನಾ ದ್ವಾರಿಂ ಕಾಂಯ್ ಫರಕ್ ಪಡ್ಲಾಗೀ ಮ್ಹಣ್ ಪಳೆವ್ಯಾಂ. ಕುಜ್ನಾ ಥಾವ್ನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಪರ‍್ಯಾಂತ್, ಪಾಯಾಂಕ್ ಘಾಲ್ಚಾ ಮೊಚ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಮೊಬೈಲ್ ಫೊನಾಂ ಪರ‍್ಯಾಂತ್, ಲೆಕ್‌ಮೀತ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ಉಗ್ತಾಡಾಕ್ ಯೇಂವ್ಕ್, ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಅಜಾಪ್ ಭೊಗಾತ್.

ಮೆಮೊರಿ ಫೋಮ್ (Memory Foam) ನಾಂವಾಚಿ, ಕಾಪ್ಸಾ ಬದ್ಲೆಕ್ ವಾಪರ್ಚಿ ಆಧುನಿಕ್ ವಸ್ತ್, ಆಜ್-ಕಾಲ್, ಗಜ್ಡ್ಯಾಂನಿ, ಉಶ್ಯಾಂನಿ ಆನಿ ಪಾಯಾಂಕ್ ಘಾಲ್ಚಾ ಮೊಚ್ಯಾನಿ ಸೈತ್ ವಾಪರ್ತಾತ್. ಕೊರ್ಡ್-ಲೆಸ್ ಡ್ರಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಮೆಶಿನಾಂ, ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಕ್ಲೀನರಾಂ, ಮಯ್ಕ್ರೊವೇವ್‌ರಾಂದ್ಣ್ಯೊ, ಸಗ್ಳಿಂ ಸುರು ಜಾಲ್ಲಿಂ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾಕ್ ಲಾಗೊನ್. ದೊಳ್ಯಾಂಕ್ ದವರ್ಚಾ ಚಸ್ಮಾಂಚೆ ಆರ್ಶೆ ಕಸಲೆಯ್ ಗೀಟ್ (scratch proof) ಪಡಾನಾಶೆಂ ಕರುಂಕ್ ಕಾರಾಣ್‌ಯೀ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್ಂಚ್. ತೆಣೆ, ವಾಹನಾನಿ ವಾಪರ್ಚೆಂ ಜಿ.ಪಿ.ಎಸ್. (GPS Technology), ಮೊಬೈಲ್ ಫೊನಾಂ, ಸೆಟಲೈಟ್ ಟಿವಿ ಆನಿ ಅಂತರ್ಜಾಳ್ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ, ತಶೆಂಚ್, ಆಸ್ಪತ್ರ್ಯಾಂನಿ ವಾಪರ್ಚಿಂ, ಎಮ್.ಆರ್.ಐ. ಅನಿ ಕ್ಯಾಟ್ ಸ್ಕ್ಯಾನಿಂಗ್ ಮೆಶಿನಾಂ (MRI and CAT Scans) ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ತಾಂ, ವಾದಾಳಾಂ, ಪಾವ್ಸ್ ಆನಿ ದುಕೊಳಾಕ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾಂವ್ಚಾ ಹವಾಮಾನಾಚೊ ವಿವರ್, ರಯ್ತಾಂಚಾ ಬೆಳ್ಯಾಕ್ ಗರ್ಜೆಚಾ ಮಾತಿಯೆಚೆಂ ಪರಿಶೀಲನ್, ಆನಿ ನಾನಾಂತ್ಯಾ ಕಾರಾಣಾಂಕ್ ಲಾಗೊನ್ ದೆಸ್ವಾಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಸುವಾತೆನಿ, ಲೊಕಾಕ್ ನಿತಳ್ ಉದಕ್ ಒದಗ್ಸುಂಕ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಫಿಲ್ಟರ್ ಸಿಸ್ಟಮ್, ಸಗ್ಳೆಂ ಸುರು ಜಾಲ್ಲೆಂ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನಾ ವರ್ವಿಂ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್, ಕಾರಾಂಚಾ ಟಯರಾನಿ ಆಧುನೀಕತಾ, ವಿಮಾನಾಂಕ್ ಬರ್ಫಾ ವರ್ವಿಂ ಜಾಂವ್ಚಿ ವಿರಾರಾಯ್ ಆಡಾಂವ್ಚೆ ಉಪಾಯ್, ವಾಹನಾಂ ಎಕಾಮೆಕಾ ಆದ್ಳಾನಾತ್‌ಲ್ಲೆಬರಿ ಕರುಂಕ್ ಗರ್ಜೆಚಾ ಸುರಕ್ಶಿತಾಯೆಚೆಂ ಸಿಸ್ಟಮ್ (Vehicle Collision Avoidance Systems) ಅಸಲ್ಯಾ ಆನಿ ಹೆರ್‌ಸಭಾರ್‌ವಸ್ತುಂಕ್‌ಆಸಾ ಕರುಂಕ್ ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ, ಎಕಾ ಮೂಳಾ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಉಪ್ಕಾರ್ ಸಭಾರ್ ಮ್ಹಣ್ಚಾಕ್ ದುಭಾವ್ ನಾ.

ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಖಳ್ಮಿತ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಆತುರಾಯೆಚಿ ಗಡ್ ಖಂಯ್ಸರ್? ಹ್ಯಾ ಆತುರಾಯೆನ್, ಒಕ್ತಾಂಚಾ, ದೈನಿಕ್ ವಸ್ತುಂಚಾ, ಪಯ್ಣಾಚಾ, ಯಂತ್ರ್‌-ಮಾನವಾಚಾ, ನೈಸರ್ಗಿಕತೆಚಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆನಿ ಜಾಗ್ರತಿ ಚಡಂವ್ಚಾ ವರ್ತುಲಾಂನಿ ಚಿಂತುಂಕ್ ಅಸಾಧ್ಯ್ ತಸಲಿ ಅಭಿವ್ರದ್ದಿ ಕೆಲ್ಯಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಚೂಕ್ ಜಾಂವ್ಚಿನಾ. ಹ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾನ್, ರಾಷ್ಟ್ರಾಂಕ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಹಾಡ್ಲಾಂ, ಶಿಕ್ಪಾಂತ್ ಅಭಿರೂಚ್ ಚಡೊಂಕ್ ಏಕ್ ವಾಟ್ ದಾಕಯ್ಲ್ಯಾ ಆನಿ ಕಸಲೆಂಯ್ ಸಪಣ್, ಸಪಣ್ಂಚ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ರುಜು ಕರುನ್ ದಾಕಯ್ಲಾಂ.

ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಾಂತ್, ಅತೀ ಲ್ಹಾನ್ ತರೀ, ಹ್ಯಾ ಭುಮಿರ್ ಥಾವ್ನ್ ರೊಕೆಟಾಂ ಧಾಡುನ್, ಹೆರ್ ಗ್ರಹಾಂ ವಿಶಿಂ ಆಮಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಜೊಡ್ಲ್ಯಾ, ಅಂತ್ರಳಾರ್ ಆಮಿ ಎದೊಳ್ ಚಿಂತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾ ಭಾಯ್ರ್ ಕಿತೆಂ ಆಸಾ ತೆಂ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಲಾಂ, ನೆಕೆತ್ರಾಂ ನಾಸ್ ಜಾತಾತ್ ತೆಂ ರುಜು ಕೆಲಾಂ. ಹ್ಯಾ ಸರ್ವಾ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಥೊಡಿಂ ಸವಾಲಾಂ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಆಜೂನ್ ಧೊಸ್ತಾತ್ – ಮನಿಸ್ ಹ್ಯಾ ಭುಮಿರ್ ಮಾತ್ ಆಸ್ಚೊಗೀ ವ ಹೆರ್ ಗ್ರಹಾನಿ ಮನಿಸ್ ಆಸಾತ್? ಮನಿಸ್, ವಿಕಾಸ್‌ವಾದಾ ಪ್ರಕಾರ್ ಉಬ್ಜಾಲೊ ವ ಹೆರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲೊ? ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಭವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಕಿತೆಂ ರಾಕೊನ್ ಆಸಾ?

ಅಂತ್ರಳ್-ಯಾನ್ ವಿವರುಂಕ್ ಆನಿ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಜಾಯ್ ತರ್, ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಎಕ್ಲ್ಯಾಚಾ ಜಿಣ್ಯೆಂತ್ ವಾಚುನ್ ಮುಗ್ದುಂಕ್ ಅಸಾಧ್ಯ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆ ತಿತ್ಲೆ ಬೂಕ್ ಆಸಾತ್. ಪುಣ್ ವಯ್ಲ್ಯಾಭಾರ್ ಸಮ್ಜೊಂಚೆಂ ತರ್, ಪುರಾತನ್ ಕಾಳಾರ್ ಫಕತ್ ಅಂತ್ರಳಾಕ್ ದೀಷ್ಟ್ ಜೊಕ್ಚಾ ಥಾವ್ನ್, ಆಯ್ಚಾ ಅಂತ್ರಳ್-ತಾರ್ವಟ್ಯಾಂ ಪರ‍್ಯಾಂತ್, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಪಯ್ಣ್, ತಾಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚಿ ಗುಂಡಾಯ್, ‘ಜಾಲ್ಲೆಂ-ಜಾತಾ’ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಮನೋಭಾವ್ ಆನಿ ‘ಮನ್-ಕೆಲ್ಯಾರ್-ಕಿತೆಂಯ್-ಕರ‍್ಯೆತ್’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹಟ್, ಮನಿಸ್ ಆಳ್ಶಿ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ರುಜು ಕರ್ತಾ. ತಾಣೆ, ಆದ್ಲ್ಯಾ ಕಡ್ತಿಲ್ಯಾಂನಿ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಸಂಗ್ತಿಂ ಥಾವ್ನ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ ಉದೆಲ್ಲ್ಯಾ ನಕ್ಶ್ಯಾಂ ಪರ್ಯಾಂತ್, ತ್ಯಾ ನಕ್ಶ್ಯಾಂ ದ್ವಾರಿಂ ಉದೆಲ್ಲ್ಯಾ ರೊಕೆಟಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಅಂತ್ರಳಾರ್ ವಿರಾಜ್ ಕರ್ಚಾ ಸ್ಪೇಸ್-ಸ್ಟೇಶನ್ ಪರ್ಯಾಂತ್, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಸಾಧನಾ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್ ಜಾಯಿತ್ತೆಂ ಆಸಾ.

ಸತ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್, ಅಂತ್ರಳಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಸಂಶೋಧನಾಚಿ ಹಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಮಾತ್. ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಮಂಗಳ್ ವ ಇತರ್ ಗ್ರಹಾಂನಿ ವಸ್ತಿ ಕರ್ಚೆಂ ಸಪಾಣ್ ನೀಜ್ ಕರುಂಕ್ ಚಡ್ ತೇಂಪ್ ಲಾಗ್ಚೊನಾ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ತಾ. ಪುಣ್ ತಿ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಸಪ್ಣಾಂಚಿ ಗಡ್ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತ್ಚೆಂ ಖಂಡಿತ್ ಚೂಕ್. ಕಶೆಂ ಬ್ರಹ್ಮಂಡಾಕ್ ಏಕ್ ಅಂತ್ಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನಾಂಗೀ, ತಶೆಂಚ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚಿ ಖೊರೊಜ್‌ ಥಾಂಬಂವ್ಚೆಂ ಒಕತ್‌ಯೀ ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ನಾ ತೆಂ ಖಂಡಿತ್.