ಪ್ರಸ್ತಾವನ್
ಹಾಲೀಂಚ್ ಮೆಕ್ಳಿಕ್ ಜಾಲ್ಲಿ ದೊ. ಮೋಹನ್ ಪೈ ಹಾಂಚಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಾದಂಬರಿ ‘ಮಹಾಪ್ರಸ್ಥಾನ್’, ಉದಯ್ ಭೆಂಬ್ರೆಚಿ ‘ವ್ಹಡ್ಲೆಂ ಘರ್’, ವಿ. ಜೆ. ಪಿ ಸಾಲ್ದಾಞಾಚಿ ‘ಸಾಯ್ಬಾ ಭೊಗಸ್’ ‘ದೆವಾಚ್ಯೆ ಕುರ್ಪೆನ್’ ವಾ ಕನ್ನಡ ಭಾಶೆಂತ್ ಉಜ್ವಾಡಾಕ್ ಆಯಿಲ್ಲಿ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಪೈಚಿ ‘ಸ್ವಪ್ನ ಸಾರ್ಸ್ವತ’ ಆನಿ ಅಸ್ಲ್ಯೊಚ್ ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ಕಾದಂಬ್ರ್ಯೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಕ್ ಅಸ್ಕತ್ ಆನಿ ದುಸ್ಮಾನಾಂಕ್ ಬಳಿಶ್ಟ್ ಮ್ಹಣ್ ಚಿತ್ರಾಯ್ತಾತ್. ಅಸ್ಲ್ಯಾ ಕಾಣಿಯಾಂನಿ ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ದಾಖ್ಲ್ಯಾಂಚೊ/ ಸ್ತ್ರೊತಾಂಚೊ ಚಡ್ಸೊ ಉಪೇಗ್ ಕೆಲಾ ಜಾಯ್ತ್, ಪೂಣ್ ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ನದ್ರೆನ್ ತೆ ಕಿತ್ಲೆ ಖರೆ ಆಸುಂಕ್ ಸಕ್ತಾತ್ ಹ್ಯೆ ವಿಶಿಂ ಕೊಣೆಂಯ್ ಸಂಶೋಧ್ ಕೆಲ್ಲೊ ದಿಸನಾ. ಭಾರತಾ ಭಾಯ್ರ್ ಹ್ಯೆ ವಿಶಿಂ ಜಾಯ್ತೊ ಸಂಶೋಧ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೆಳ್ತಾ. ಕಾಂಯ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಕ್ ಹ್ಯೊ ಕಾಣಿಯೊಚ್ ಸತ್ ದಿಸ್ತಾತ್, ಆನಿ ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ಪುರಾವೆ ಕಾಣಿಯೊ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ತಾತ್. ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ಸಂಶೋಧನ್ ಕರ್ತಾನಾ ಆಮ್ಕಾಂ ಏಕ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಕ್ ರೀತ್ ವಾಪರ್ಚಿ ಪಡ್ತಲಿ. ಜೆಂ ಆಮಿ ಇತಿಹಾಸ್ ಮ್ಹಣ್ ಲೆಕ್ತಾತ್, ತಾಚೆರ್ ಖೋಲ್/ ಗುಂಡ್ ಅಭ್ಯಾಸ್ ಕರ್ಚೊ ಪಡ್ತಲೊ. ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ/ ಸಾಧನ್-ಸಾಮಗ್ರಿ (resources) ಏಕ್ ದೋನ್ ದಶಕಾಂ ಆದಿಂ ಆಮ್ಚ್ಯೆ ಕಡೆ ನಾಸ್ಲ್ಯೊ. ತ್ಯೊ ಆತಾಂ ಆಮ್ಚ್ಯೆ ಲಾಗಿಂ ಆಸಾತ್, ಒನ್ ಲಾಯ್ನ್ ಸಯ್ತ್ ಮೆಳ್ತಾತ್.
ಸಂಶೋಧನ್ ಕರ್ಚಿ ರೀತ್
ಧಾರ್ಮಿಕ್ ಗ್ರಂಥಾಂಚೆರ್ ಸಂಶೊಧನಾ ಖಾತಿರ್ ‘ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ಟಿಕಾ’ (Historical Critical Method) ಯುರೊಪಾಂತ್ ಪ್ರಚಲಿತ್ ಆಸಾ. ಭಾರತಾಂತ್ ವೇದ್ ಉಪನಿಷದಾಂಚೆರ್ ಭಾಶ್ಯ್ ಬರಯ್ತಾಲೆ ಆನಿ ತಾಚೊ ಅರ್ಥ್ ಸಾಂಗ್ಚಿ ಏಕ್ ಆಮ್ಚಿಚ್ ಪರಂಪರಾ ಆಸ್ಲಿ, ಆಜುನ್ಯಿ ಆಸಾ. ಹ್ಯೆ ರಿತಿಂತ್ ಜೆ ಮಜ್ಕುರ್ (text) ಆಮ್ಚ್ಯೆ ಲಾಗಿಂ ಆಸಾತ್ ತಾಂಚೆರ್ ಆಮಿ ನಿಯಾಳ್ತಾಂವ್. ಎಕಾ ಲೆಖಕಾನ್ ತಶೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಬರಯ್ಲಾಂ? ತಾಚೊ ಸಂದರ್ಭ್ ಕಿತೆಂ? ತ್ಯಾಚ್ ಕಾಳಾರ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯೊ ಹೆರ್ ಗಜಾಲಿಂ ಕಡೆ ತಾಂಚೊ ಸಂಬಂದ್ ಕಸೊ ಆಸ್ಲೊ? ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ಆಮಿ ಜೊಕುನ್ ಪಳೆತಾಂವ್. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂ ಮದೆಂ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಕ್ ಲಾಗುನ್ ಏಕ್ ಅಮ್ಕಿಚ್ ಸಮ್ಜಣಿ ಆಸಾ. ಚಡ್ ಕರುನ್ ತಾಣೆಂ ಬಳಾನ್ ಧರ್ಮಾಂತರ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಪ್ ಘೊಳ್ತಾ. ಅಸ್ಲೆಂಚ್ ಚಿಂತಪ್ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಮಾಜಾಂತ್ ಇಂಕ್ವಿಜಿಶನಾಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಘೊಳ್ತಾ. ಕಾಂಯ್ ಇತಿಹಾಸ್ಕಾರಾಂನಿ (ದೆಶಿ ತಶೆಂಚ್ ವಿದೆಶಿ) ಅಸ್ಲೆಂಚ್ ಚಿಂತಪ್ ಆಮ್ಚ್ಯೆ ಮುಕಾರ್ ದವರ್ಲಾಂ. ಪೂಣ್ ಅಶೆಂ ಆಸ್ಲೆಂ ತರ್, ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ಇತ್ಲೆ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಆಜುನ್ಯಿ ಖಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲೆ?
1500 ವರ್ಸಾ ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚೆ ಖಾಸ್ ಇಶ್ಟ್ ವೆರ್ಣೆಚೊ ಮ್ಹಾಲ್ ಪೈ ಆನಿ ತಿಮಯ್ಯ ನಾಯ್ಕ್ ಆನಿ 1540 ವರ್ಸಾ ಲಿಸ್ಬನಾಂತ್ ಸರ್ದಾರಕಿ (knighthood) ಪದ್ವಿ ಜೊಡ್ಲಲೊ, ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚೆ ಹೆ ಇಶ್ಟ್ ಕಿತೆಂ ಕರುನ್ ಆಸ್ಲೆ? ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚ್ಯಾ ಶೆಕಾ/ ಪ್ರಶಾಸನಾ ಖಾಲ್ ಆಸ್ಲಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಚೊ ಚಾರ್ಶಿಂ ವೀಸ್ ವರ್ಸಾಂಚೊ ಇತಿಹಾಸ್ ಸಮ್ಜುಂಕ್ ತಿತ್ಲೊ ಸೊಂಪೊ ನ್ಹಯ್.
ಸುನಿತಿ ಕುಮಾರ್ ಚೆಟರ್ಜಿ, ಜೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ಅಧಿಕೃತ್ ಮಾನ್ಯತಾಯ್ ಮೆಳ್ಚ್ಯೆ ಖಾತಿರ್ ಸಕ್ರೀಯ್ ಆಸ್ಲಲೊ, ತೊ ಆಮ್ಚ್ಯೆ ವಿಶಿಂ ಅಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾ – The Konkani people, particularly the Hindu Saraswats and the Christians, have been since the sixteenth century and again during the nineteenth and twentieth, in the forefront of Indian peoples, through their glorious intellectual and cultural attainments and their successful commercial and industrial enterprises, side by side with their invaluable services in preserving the ancient literary heritage of India in Sanskrit and in bringing to India the Latin culture of Portuguese Christianity. ಪೂಣ್ ಏಕ್ ವಿಪರ್ಯಾಸ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಆಮಿಚ್ ಆಮ್ಚ್ಯೆ ಭಾಶೆ ವಿಶಿಂ ಆನಿ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಇತಿಹಾಸಾ ವಿಶಿಂ ಬಾರ್ಕಾಯೆನ್ ಸೋದ್ ಕೆಲ್ಲೊ ನಾ. ಅಸ್ಲ್ಯಾ ಸಂಶೊಧನಾಚೊ ಉದ್ದೇಶ್ ದೋನ್ಯಿ ಸಮಾಜಾ ಮದೆಂ ಎಕ್ವಟ್ ಆನಿ ಭಾವ್ಪಣ್ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ತಾ.
ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂ ಪುರ್ವಿಲೊ ಇತಿಹಾಸ್
ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂ ಪುರ್ವಿಲೊ ಆಮ್ಚೊ ಇತಿಹಾಸ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಕನ್ನಡ, ಫಾರ್ಸಿ ಆನಿ ತುರ್ಕಿ ಭಾಸಾಂನಿ ಮೆಳ್ತಾ. ಹಾಚೆಂ ಕಾರಣ್, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಚೊ ಸಂಬಂದ್ ತಾಂಚ್ಯೆ ಕಡೆ ಆಸ್ಲೊ. ಧರ್ಮಾಚ್ಯೆ ನದ್ರೆನ್ ಪಳೆಲ್ಯಾರ್ ಧಾವ್ಯಾ ಇಕ್ರಾವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಕೊಂಕಣಾಂತ್ ಬೌದ್ಧ್ ಆನಿ ಜೈನ್ ಧರ್ಮ್ ಚಡ್ ಪ್ರಚಲಿತ್ ಆಸ್ಲೊ. ಕದಂಬಾಂನಿ, ಜ್ಯೆ ಆದಿಂ ಜೈನ್ ಆಸ್ಲೆ, ತಾಂಣಿಂ ಹಿಂದು ಧರ್ಮಾಕ್ ತೆಂಕೊ/ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಲೊ. ಸಪ್ತಕೋಟೇಶ್ವರ್ ದೆವ್ಳಾಂತ್ಲೊ ಶಿವ್ ತಾಂಚೊ ಕುಳದೆವತಾ ಜಾಲೊ. ತಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ನಾಣ್ಯಾಂನಿ ಸಪ್ತಕೋಟೇಶ್ವರಲಬ್ಧ – ವರಪ್ರಸಾದ (ಸಪ್ತಕೋಟೆಶ್ವರಾಚ್ಯೆ ಕುರ್ಪೆನ್) ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಬಿರುದ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೆಳ್ತಾ. ಹ್ಯಾಚ್ ಪ್ರಭಾವಾನ್ ತೆದ್ನಾಂಚೆ ಚಡಾಂತ್ ಚಡ್ ಹಿಂದು ಲೋಕ್ ಸ್ಮಾರ್ತ, ಶೈವ ಪಂಥಾಚೊ ಆಸ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗುಂಕ್ ಜಾತಾ. ವೈಷ್ಣವ್ ಪಂಥಾಚೊ ಪ್ರವೇಶ್ ತೆರಾವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಮಧ್ವಚಾರ್ಯಾಚ್ಯಾ ಪ್ರವಚನಾನ್ ಜಾಲೊ (Moraes, The Kadambakula). ಅಶೆಂ ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಗೊಂಯಾಂತ್ ಪಾವ್ತಾನಾ ಹೆ ದೋನ್ಯಿ ಪಂಥ್ ಥಂಯ್ ಆಸ್ಲೆ. ಎಕಾಮೆಕಾ ಕಡೆ ಝುಜುನ್, ವರ್ಚಸ್ವ್ ದಾಕೊಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಮಗ್ನ್ ಆಸ್ಲೆ.
ಕೊಂಕಣಾಂತ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಧರ್ಮ್ ಆಸ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾಕ್ ಏಕ್ಚ್ ಪುರಾವೊ ಸದ್ಯಾ ಮೆಳ್ಳಾ. ಜುವಾರಿ ನ್ಹಂಯ್ಚ್ಯೆ ತಡಿರ್, ಆಗ್ಶಿಂ ಗಾಂವ್ಚೊ ಪಾಹ್ಲವಿ ಖುರಿಸ್. ತೊ ಸವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಚೊ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅದ್ಮಾಸ್/ ಅಂದಾಜ್. ಇತಿಹಾಸ್ಕಾರಾಂ ಪ್ರಕಾರ್ ತೆ ವೆಪಾರಿ ಆಸ್ಲೆ ಆನಿ ಲ್ಹಾನ್ ಲ್ಹಾನ್ ಸಮುದಾಯಾಂನಿ ಜಿಯೆತಾಲೆ. ತಾಂಕಾಂ ಫಕತ್ ಕೆರಳಾಂತ್ಚ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚೊ ವ್ಹಡ್ ಸಮುದಾಯ್ ಆಸ್ಲಲೊ ಪುರಾವೊ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ಳೊ. ತ್ಯೆ ಭಾಯ್ರ್ ಸಬಾರ್ ಥಳಾವೊ ಲೋಕ್ ಥಂಯ್ಚೆ ಮೂಳ್ ನಿವಾಶಿ ರಾನಾಂತ್ ಆನಿ ಗಾಂವಾಂನಿ ರಾಬಿತೊ ಕರುನ್ ಆಸ್ಲೊ. ಆತಾಂ ತಾಂಕಾಂ ಕುಣ್ಬಿ, ವೆಳಿಪ್, ಧಂಗರ್, ಘುರವ್, ರೆಂದೆರ್, ಗಾವ್ಡಿ, ಖಾರ್ವಿ, ಗಬಿತ್ ಮ್ಹಣ್ ಆಮಿ ವಳ್ಕತಾಂವ್.
ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಆನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಚೆ ಸಂಬಂದ್
ಪುತುಗೆಜ್ ಆಯ್ಲೆ, ಧರ್ಮಾಂತರಾಂ ಸುರು ಜಾಲಿಂ, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ದೆವಾಂಕ್ ಘೆವ್ನ್ ಲೋಕ್ ಪಳುನ್ ಗೆಲೊ – ಹಿ ಸಮ್ಜಣಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂ ಮದೆಂ ಚಡ್ ಪ್ರಚಲಿತ್ ಆಸಾ. ಪೂಣ್ ಹಾಕಾ ಆದಾರ್ ಕಿತೆಂ?
ಸಂಜಯ್ ಸುಬ್ರಹ್ಮನ್ಯಮಾಚ್ಯಾ The Portuguese Empire in Asia, 1500-1700: A Political And Economic History ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ತೊ ಸಾಂಗ್ತಾ 80% ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚೆ ಕರ್ ವಸುಲ್ದಾರ್ (ಸುಂಕಾಗಾರ್ – tax collector) ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ಆಸ್ಲೆ. ತಾಂಕಾಂ ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂತ್ ರೆಂದಾಸ್ (rendas) ಮ್ಹಣ್ತಾಲೆ. ತ್ಯಾಚ್ ಕಾಳಾರ್ ಗೋವಿಂದ್ ಪೈ, ಪಂಡ್ಯಾ, ಕಿಣಿ ಆನಿ ನಾಯ್ಕ್ ಘರಾಣ್ಯಾಚೆ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ವೆಪಾರಾಂತ್ ಅವ್ವಲ್ ಸ್ಥಾನಾರ್ ಆಸ್ಲೆ. ತೆ ಥಳಾವ್ಯಾ ಲೊಕಾ ಥಾವ್ನ್ ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಸರ್ಕಾರಾ ಖಾತಿರ್ ಮಿರ್ಯಾಂ, ಕಾಪುಸ್, ರೆಶ್ಮಿ ವಸ್ತುರಾಂ, ಖಾಣಾಂಚೆರ್ ಆನಿ ಭಾಂಗಾರಾಚೆರ್ ಕರ್ ವಸುಲ್ ಕರುನ್ ಆಸ್ಲೆ. ಇತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್ ಎಕಾ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ನಾಯ್ಕ್ ಘರಾಣ್ಯಾಕ್ ಜರ್ ಅಡವ್ (guarantor) ದವ್ರುಂಕ್ ಆಸ್ಲೊ ತರ್ ತೊ ತಾಚ್ಯಾಕ್ ಘರ್ಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಕ್ ನೆಮ್ತಾಲೊ (Pearson, Michael, 101).
ಸತ್ರಾವ್ಯಾ ಅಟ್ರಾವ್ಯಾ ಶೆಂಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ತರ್ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ಘರಾಂಣಿ ಆಶಿಯಾ ಖಂಡಾಂತ್ ಆಸ್ಲಲ್ಯಾ ಹೆರ್ ಪುರ್ತುಗೆಜಿ ವಸ್ಣುಕಾಂನಿ (colonies) ವೆಪಾರ್ ಕರುನ್ ಆಸ್ಲೆ (Russel Wood, 148). ಎಕುಣಿಸಾವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಫ್ರೆಂಚ್ ವೆಪಾರಿ ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಆನಿ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ವೆಪಾರಿಂ ಕಡೆ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಗುಲಾಮ್ ವಿಕ್ತೆ ಘೆಂವ್ಕ್ ಯೆತಾಲೆ (Machado, Ocean of Trade, 253). ಆಶಿಯಾಂತ್ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ದೆಸಾಂನಿ ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚಿ ಹಾಜಿರಿ ಆಸ್ಲಿ. ತಾಚ್ಯೆ ವಿಶಿಂ ಜಾಯ್ತಿಂ ಪುಸ್ತಕಾಂ ಬರಯ್ಲ್ಯಾಂತ್. ಹಾಂತುಂ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ವೆಪಾರ್ಯಾಂಚೊಯ್ ಉಲ್ಲೇಖ್ ಆಸಾ. ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ಚ್ ವೆಪಾರಾಂತ್ ತಾಂಚೊ ಭಾಂಗ್ರಾಳೊ ಕಾಳ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಚೂಕ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ನಾ. ಅಶೆಂ ಆಸ್ತಾನಾ, ಮಂಗ್ಳುರ್ಚ್ಯಾ ಆನಿ ಕೊಚಿಚ್ಯಾ ಬಂದ್ರಾರ್, ಜಂಯ್ ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಆಸ್ಲೆ, ತೆಯ್ ಥಂಯ್ ಪಾವ್ಲೆ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಅಜಾಪ್ ನಾ. ಧರ್ಮಾಂತರಾಕ್ ಪಳುನ್ ಪರ್ತುನ್ ತೆ ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚ್ಯಾ ತಾಂಬ್ಯಾಂತ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ಮ್ಹಣ್ ಪಾತ್ಯೆಂವ್ಕ್ ಕಶ್ಟ್ ಮಾರ್ತಾತ್.
Fact check
ಆತಾಂ ಸುರ್ವೆಕ್ ಸಾಂಗ್ಲಲ್ಯೊ ತ್ಯೊ ದಂತ್ ಕಥಾ (legends), ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ಪುರಾವೆ ಸಯ್ತ್ ಪಳೆಂವ್ಯಾ. 1510 ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂನಿ ಗೊಂಯ್ (Old Goa) ಜಿಕ್ಲೆಂ. 1545-1560 ಬಳಾನ್ ಧರ್ಮಾಂತರಾಂ ಜಾಲಿಂ ಆನಿ ತೆ ಮಂಗ್ಳುರ್ ಆನಿ ಕೊಚಿ ಪಳುನ್ ಗೆಲೆ. ಮಾಂಡವಿ ನ್ಹಂಯ್ಚ್ಯೆ ಪಲ್ತಡಿ ಬಹಾಮನಿ ಮುಸಲ್ಮಾನ್ ರಾಯ್ ಆಸ್ಲಲೆ (1565-1598). ಥಂಯ್ ತೆ ಕಶೆ ವತಲೆ? 1520-1583 ವರ್ಸಾ ಮಂಗ್ಳುರ್ಚ್ಯಾ ಬಂದ್ರಾರ್ ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಆಸ್ಲಲೆ. ಬೊಳಾರಾಂತ್ ತಾಂಚೊ ಏಕ್ ಕಾರ್ಖಾನೊ ಸಯ್ತ್ ಆಸ್ಲೊ (1988: Shyam Bhat, South Kanara). 1503-1663 ವರ್ಸಾ ಕೊಚಿಂತ್ ಪುರ್ತುಗೆಜ್ ಆಸ್ಲಲೆ. ಅಶೆಂ ಆಸ್ತಾನಾ ಧರ್ಮಾಂತರಾಕ್ ಲಾಗುನ್ ಪಳುನ್ ಹೆರ್ ಗಾಂವಾಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೋಕ್ ಗೆಲ್ಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಿತ್ಲೆಂ ಸತ್ ತೆಂ ಪಾರ್ಕುಂಕ್ ಜಾತಾ. ಕೊಚಿ ಆನಿ ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ಚಡಾಂತ್ ಚಡ್ ದೆವ್ಳಾಂ ವೆಂಕಟರಮಣಾಕ್ ಸಮರ್ಪಿತ್ ಆಸಾತ್. ಪೂಣ್ ಗೊಂಯಾಂತ್ ತ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ವೆಂಕಟರಮಣಾಚೆಂ ಏಕ್ಯಿ ದೆವುಳ್ ಮೆಳನಾ (Gomes, Hindu temples and deities). ಇಂಕ್ವಿಜಿಶನಾಚೆ ಕಾಯ್ದೆ ನವ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚೆರ್ ಲಾಗು ಜಾತಾಲೆ. ಇಂಕ್ವಿಜಿಶನಾಚ್ಯಾ ಕಾಯ್ದ್ಯಾ ಪರ್ಮಾಣೆಂ ಆಪ್ಲೊ ಗಾಂವ್ ಸೊಡುಂಕ್ ನಾ. ತರ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಇಂಕ್ವಿಜಿಶನಾಕ್ ಲಾಗುನ್ ಕರ್ನಾಟಾಕಾಂಕ್ ಕಶೆ ಪಾವ್ಲೆ? ಇತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್ ತರ್ ಹಾಂಗಾ ಯೆವ್ನ್ ತೆ ‘ಬರೆ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್’ ಕಶೆ ಜಾಲೆ?
ಧರ್ಮ್ ಆನಿ ರಾಜ್ಕರಣ್
ಸ್ಮಾರ್ತ್ ಆನಿ ವೈಷ್ಣವ್ ಸಾರ್ಸ್ವತಾಂಚೊ ಇತಿಹಾಸ್ ಆನಿ ಥಳಾವ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚೊ ದಾಖಲ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಇತಿಹಾಸ್ ಪಳೆತಾನಾ ಧರ್ಮ್ ಆನಿ ರಾಜ್ಕರಣಾಚೊ ವ್ಹಡ್ಲೊಸೊ ಸಂಬಂದ್ ದಿಸನಾ. ಪಾಂಡುರಂಗ್ ಪಿಸುರ್ಲೆಂಕಾರಾಚ್ಯಾ Agentes Da Diplomacia Portuguesa na India (Hindus, Muculmanos, Judeus e Parses) ಹ್ಯಾ ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಭೊವ್ ಉಂಚ್ಲ್ಯಾ ಸ್ಥಾನಾರ್ ಆಸ್ಲಲ್ಯಾ ಸಾರ್ಸ್ವತಾಂಚಿಂ ನಾಂವಾಂ ಮೆಳ್ತಾತ್. ತಾಂಚೆಂ ಆಡ್ನಾಂವ್ ಪಳೆವ್ನ್ ತೆ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ಮ್ಹಣ್ ಕಳ್ತಾ. ದೆಕಿಕ್, ಕೃಷ್ಣ ಶಣೈ (1540-46), ರಾಮ್ಜಿ ಶಣೈ ಕೊಠಾರಿ (1661, 1663), ಕೆಶವ ನಾಯ್ಕ್, ಕೆಶವ ಪ್ರಭು (1665), ವಿಠೋಜಿ ಶಣೈ ಭೆಂಡೊ (1667), ಬಾಬುಲ್ಯಾ ಶಣೈ ಸುಖಟಾಣ್ಕಾರ್ (1739), ವಿಠೋಜಿ ಶಣೈ ಧುಮೊ, ಬಗಾನ್ ಕಾಮ್ತಿ ವಾಗ್ (1740-46), ನಾರಾಯ್ಣ ಪ್ರಭು ರಾವ್ ದೆಸಾಯ್ (1739, 1740), ಮ್ಹಾಬಳಿ ಪೈ ಘೊಂಟೊ (1740) ಹಿಂ ನಾಂವಾಂ ಝಳ್ಕತಾತ್.
ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚ್ಯಾ ಇಂಕ್ವಿಜಿಶನ್ ಪಾಲೆಸಾಂತ್ ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ವೆಪಾರಿಂಕ್ ಭಾಡ್ಯಾಕ್ ಕುಡಾಂ ದಿಲ್ಲಿಂ. ಹಾಚೆ ಉರ್ಫಾಟೆಂ ಥಳಾವ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂನಿ ಪುರ್ತುಗೆಜಾಂಚೆರ್ ರಾಗಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಪಯ್ಲಿ ಚಳ್ವಳ್, ತೆಂಯ್ ಪಾದ್ರಿಂಚ್ಯಾ ಆದಾರಾನ್ ತಾಣಿಂ ಕೆಲ್ಲಿ. ಹಾಕಾ 1787ಚಿ ಪಿಂತಾಂಗೆಲಿ ಚಳ್ವಳ್ (Pinto Revolt) ಮ್ಹಣ್ ನಾಂವ್ ದಿಲಾಂ. ತರ್ ಧರ್ಮಾಚೊ ಹಾಂಗಾ ಖಂಯ್ ಸಂಬಂದ್ ಆಸಾ. ತ್ಯಾಚ್ ಧರ್ಮಾಚ್ಯಾ ಲೊಕಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾಚ್ ಧರ್ಮಾಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಕ್ ದಗ್ದಿಲೆಂ/ ತ್ರಾಸ್ ದಿಲೆ ಆನಿ ಹೆರ್ ಧರ್ಮಾಚ್ಯಾ ಲೊಕಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ವೆಪಾರಾ ಖಾತಿರ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾಚ್ ಭಾವಾಂಕ್ ಸಾಂಡ್ಲೆಂ. ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ಇತಿಹಾಸ್ ಸಮಾಜಿಕ್, ಆರ್ಥಿಕ್ ಆನಿ ರಾಜ್ಕೀಯ್ ನದ್ರೆನ್ ಆಮಿ ಪಳೆಂವ್ಚೊ ಪಡ್ತಲೊ. ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಫಕತ್ ದಂತ್ ಕಥಾಂಕ್ ಆನಿ ಕಾಣಿಯಾಂಕ್ ಆಮಿ ಆಮ್ಚೊ ಇತಿಹಾಸ್ ಮ್ಹಣ್ ಮಾನುನ್ ಬಸ್ತಲೆ.
ಉದೆಂವ್ಚಿಂ ಸವಾಲಾಂ – ಸೊಂಪ್ಣಿ
ಅಸ್ಲೊ ಇತಿಹಾಸ್ ಪಳೆತಾನಾ ಕಾಂಯ್ ಸವಾಲಾಂ/ ಪ್ರಸ್ನ್ ಉದೆತಾತ್. ಇಂಕ್ವಿಜಿಶನ್ ಇತ್ಲೆಂ ಮಾರೆಕಾರ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್? ಧರ್ಮಾಂತರಾಂ ಕಶಿಂ ಜಾಲಿಂ? ಸಾರ್ಸ್ವತ್ ವಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಕಶಿ ಲಾಭ್ಲಿ? ಹೆ ವಿಶಿಂ ಮುಖ್ಲೆ ಶಿಂಕ್ಳೆಂತ್!
► ಜೇಸನ್ ಪೀಂತ್,SDB. ಉದ್ಯಾವರ್
4 comments