ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ರಚ್ಚೆಪಯ್ಲೆಂ ರಚ್ಣಾರಾನ್ ಮನ್ಜಾತಿಂಕ್ ರಚ್ಲೆಂ ಆನಿ ಮನ್ಜಾತಿಂಚೆರ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಅಧಿಕಾರ್ ದಿಲೊ. ಮಾಂಕ್ಡಾಥಾವ್ನ್ ವಿಕಾಸ್ ಜಾವ್ನ್ ಮನಿಸ್ ಜಾಲೊ ಮ್ಹಣ್ ವಿಗ್ಯಾನ್ ಸಯ್ತ್ ಮ್ಹಣ್ತಾ. ಪೂಣ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ದೆಶಾಚಿ ಆಯ್ಚಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಪಳಯ್ತಾನಾ, ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಂಚೆರ್ ಮನ್ಜಾತಿ ಅಧಿಕಾರ್ ಚಲಂವ್ಚೆಂ ದಿಸ್ತಾ. ವಾಗ್ ಹ್ಯಾ ದೆಶಾಚಿ ಅಧಿಕೃತ್ ಪ್ರಾಣಿ ತರೀ, ವಾಗಾನ್ ಗಾಯ್ಕ್ ಭಿಯೆಂವ್ಚಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಆಜ್ ಹ್ಯಾ ದೆಶಾಂತ್ ಉಬ್ಜಲ್ಯಾ. ಆನಿ ಅಸಲಿ ಏಕ್ ಆಕಾಂತಾಚಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಕಾರಣ್ – ಮಾಂಕ್ಡಾಚ್ಯಾ ಹಾತಾಕ್ ಮೆಳ್ ಲ್ಲೊ ಅಧಿಕಾರ್. ಮಾಂಕ್ಡಾಚ್ಯಾ ಹಾತಾಕ್ ಪಾವ್‌ಲ್ಲೊ ನಿರಂಕುಶ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಪಾಟಿಂ ಕಾಡ್ನ್, ತಾಂಕಾ ತಾಂಚೊ ಜಾಗೊ ದಾಕಯ್ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಬಚಾವ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಸೊದ್ಚೆ ವಾಗಾಚೆ ದಾಂತ್ ಮೆಳೊಂಕ್ ವಾ ಗಾಯ್ಚಿಂ ಶಿಮ್ಟಿ ಮೆಳೊಂಕ್ ಕಶ್ಟ್. ಕಾರಣ್ ವಾಗಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ದಾಂತಾಚೆರ್ ಆನಿ ಗಾಯ್ನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಶಿಮ್ಟೆಚೆರ್ ಎದೊಳ್‌ಚ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್ ಘೆತ್ಲಾ.
ಲೋಕ್ ಶಾಹಿ ಕಶಿ ಜಂಗಲ್ ಶಾಹಿ ಜಾತೇ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ದರ್ಶಾಂವ್ಚಿ ಮಾರ್ಮಿಕ್ ಕವಿತಾ.
► ಎಚ್ಚೆಮ್
ವಾಗ್
ತಾಲೆಂತ್ ಜೀವ್ ಉರಂವ್ಕ್ ಹಾಂವ್
ಚಿತ್ರ್ ಸೊಡಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲೊಂ- ವಾಗಾಚೆಂ!
ಪಾಜ್‌ಲ್ಲ್ಯೆ ಸುರಿಯೆಬರಿ ದಾಂತ್
ಪರ್ಜಳ್ಚ್ಯೆ ಖೊಂವ್ಚೆಬರಿ ದೊಳೆ
ವಾರ‍್ಯಾರ್ ಬಿಜಾಯಿಲ್ಲ್ಯೆ ತಲ್ವಾರೆಬರಿ ಶಿಮ್ಟಿ
ಭುರ್ಗಿಂ ಪಳೆವ್ನ್ ಭಿಯೆಲಿಂ
ಮ್ಹಾಕಾ ಖುಶಿ ಜಾಲಿ
ಥಾಪ್‌ಲ್ಲೊ ಹಳ್ದುವೊ ರಂಗ್
ಚಡ್ ದಾಟ್ ಜಾವ್ನ್
ಸಗ್ಳ್ಯಾನ್ ಪಾಸಾರುನ್
ಕಾಳ್ಯಾ ಪಟ್ಟೆಂಕ್‌ಯೀ ಗಿಳ್‌ಲ್ಲ್ಯಾನ್
ವಾಗ್
ಕೇಸ್ರಿ ರಂಗಾಚೊಚ್ ಜಾಲೊ!
ಆತಾಂ ಹಾಂವ್‌ಚ್ ಭಿಯೆಲೊಂ!
ಮ್ಹಜ್ಯಾಚ್ ಹಾತಾಕ್ ಘಾಸ್ ಘಾಲಿತ್
ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಆಕಾಂತಾನ್
ಬಗ್ಲೆನ್ ಏಕ್ ವಾಸ್ರಾಕ್ ಪಿಂತ್ರಾಯ್ಲೆಂ
ವಾಗ್ ಆತಾಂ
ಶಿಮ್ಟಿಯ್ ಹಾಲಯ್ನಾ
ವಾಸ್ರಾಕ್ ಲಾಗತ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಭಿಯಾನ್!
ಗಾಯ್
ದೆಕ್ತಾದೆಕ್ತಾನಾ ವಾಸ್ರುಂ
ರಾಕ್ಸಾಕಾಸ್ತಾಚೆಂ ಗಾಯ್ರುಂ ಜಾವ್ನ್
ಮ್ಹಾಕಾಚ್ ಫರ್ಮಾಯ್ಲಾಗ್ಲೆಂ-
ಆಪ್ಣಾಕ್ ಜಾಯ್‌ಜಾಲ್ಲೊ ರಂಗ್!
ಹಾಂವೆಂ ಚಾಕ್ರಾಬರಿ
ತೊಂಡಾಂತ್ ತಣ್ ದಿಲೆಂ
ತಾಳ್ಣೆಂ ದವರ‍್ಲೆಂ
ದುದಾಶಿರೆಂನಿ ವೊಂಟಿ ಫುಗಯ್ಲಿ
ತರ್‌ಯೀ ಥೊಡ್ಯಾಂನಿ
ಶೆಣಾ-ಮುತಾಕ್ ಡಿಮ್ಯಾಂಡ್ ಕೆಲೊ!
ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಹಳ್ಕೆಭಾಯ್ರ್ ವಾಡ್‌ಲ್ಲೆಂ ಗಾಯ್ರುಂ
ರಸ್ತ್ಯಾಮದೆಂಚ್ ನಿದ್ಲೆಂ!
ಗಾಡಿಯಾಂವಾಲೆಂ ಪುರ‍್ಪುರ‍್ಚೆಬದ್ಲಾಕ್
ವಾಖಾಣುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೆ
ಟ್ರ್ಯಾಫಿಕ್ ಪೊಲಿಸ್‌ಯೀ
ಭಕ್ತೆನ್ ಆಡ್ ಪಡ್ಲೊ
ಆತಾಂ-
ರಸ್ತ್ಯಾಮದ್ಲಿ ಪೊಲಿಸ್ ಚವ್ಕಿ
ದೆವಾಳ್ ಜಾಲ್ಯಾ!
ಮಾಂಕೊಡ್
ಹ್ಯಾ ವಾಗಾಂಚಿ ಆನಿ ಗಾಯ್ರಾಂಚಿ
ವಿರಾರಾಯ್‌ಚ್ ನಾಕಾ ಮ್ಹಣ್
ಖುಶಾಲ್‌ಭರಿತ್
ಮಾಂಕೊಡ್ ರಚ್ಲೆ ಹಾಂವೆಂ-
ಫಾಂಟ್ಯಾರ್ ಖೆಳ್ತಾಲೆ
ಖೊರೊಜ್ ಕಾಡ್ಚೆ, ಚಿಡಾಂವ್ಚೆ, ಹೆಡಾಂವ್ಚೆ
ಫಳಾಂಕ್ ಘಾಸ್ ಮಾರ‍್ಚೆ
ಕೊಣೆಂಗೀ
ತಾಂಚ್ಯಾಯ್ ಮೆಂದ್ವಾಕ್ ಘಾಸ್ ಘಾಲೊ
ಫಾಂಟ್ಯಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ದೆಂವೊನ್
ವಾಟ್ ಧರ‍್ನ್ ಗೆಲೆಚ್ ಗತ್ತಾನ್
ಆತಾಂ ಗಾಂವಾಂತ್ ಹಾಂಚೆಂಚ್ ರಾಜ್
ಕೆನ್ನಾ ಕೆನ್ನಾ
ವಾಗಾಚೊ ವೇಸ್ ಘಾಲ್ನ್ ನಾಚ್ತಾತ್
ಆನಿ ಕೆನ್ನಾ ಕೆನ್ನಾ
ಗಾಯ್ರಾಂಕ್ ರಕ್ಶಣ್ ದಿತಾಂ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್!
ಹಾಂಚೆಮದೆಂ ಬಿರ್ಮತ್ ಮನಿಸ್
ಮ್ಹಜೆಲಾಗಿಂ ಪರಾತ್ತಿತಾತ್:
ಆಪ್ಣಾಚ್ಯಾಯ್ ಮುಸ್ಕಾರಾಕ್ ವಾಗಾಚೆ ದಾಂತ್
ಪಿಂತ್ರಾಯ್ ಥೊಡೆ…
ವಾ ಗಾಯ್ರಾಚಿ ಶಿಮ್ಟಿ ಪುಣ್‌ಯೀ
ಸೊಡಯ್ ಕುಲ್ಯಾಕಡೆ
ತಡ್ವನಾಂತ್ ಹ್ಯಾ ಮಾಂಕ್ಡಾಂಚ್ಯೊ ಧೊಶಿ!
► ವಿಲ್ಸನ್ ಕಟೀಲ್