ಮಾಟ್ಯಾಂತ್ ಜಿಯೆಲ್ಲ್ಯಾ ಆದಿ-ಮಾನವಾ ಥಾವ್ನ್, ಆಜ್-ಕಾಲ್ ಉದೆಲ್ಲ್ಯಾ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಆನಿ 3-ಡಿ ಘರಾಂನಿ ಜಿಯೆಂವ್ಚಾ ಮನ್ಶ್ಯಾ ಪರ್ಯಾಂತ್, ಘರಾಂಚೊ ಉದೆವ್, ಮನ್ಶ್ಯಾ ತಿತ್ಲೊಚ್ ಪುರಾತನ್ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಮನ್ಜಾತಿಂಕ್ ಮಾರ್ನ್ ಆಪ್ಲಿ ಭುಕ್ ಥಾಂಬಂವ್ಕ್ ಶಿಕ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್, ಮನ್ಜಾತಿ, ಕಾಳಾ ತೆಕಿದ್ ಚರವ್ ಆನಿ ಉದಕ್ ಸೊಧುನ್, ಜಾಗ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಗ್ಯಾಂಕ್ ಪಯ್ಣ್ ಕರ್ತಾನಾ, ಮನ್ಶ್ಯಾನೀ ತಾಂಚೊ ಪಾಟ್ಲಾವ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ್. ಖಾಣಾ-ವೊರ್ವಿ ನಾತ್ಲ್ಲೊ ಕಾಳ್ ತೊ. ಮನ್ಜಾತಿ ಕಶ್ಯೊ ಮಾಟಿಂ ವ ರುಕಾ ಮುಳಾಂತ್ ವಿಶೆವ್ ಘೆತಾಲ್ಯೊಗೀ, ತಶೆಂಚ್ ಗಾಂವಾ ಥಾವ್ನ್ ಗಾಂವಾಕ್ ಭೊಂವ್ಚಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್, ಘರಾಂಚಿ ವ ಶಾಶ್ವತ್ ಠಿಕಾಣ್ಯಾಚಿ ಗರ್ಜ್ ನಾತ್ಲ್ಲಿ. ತೊವೀ ಮಾಟ್ಯಾಂನಿಂಚ್ ರಾವೊಂಕ್ ಶಿಕ್ಲೊ.

ವರ್ಸಾಂ ಪಾಶಾರ್ ಜಾಲ್ಲೆಬರಿ, ಸಂಸಾರಾಚಾ ವಿವಿಧ್ ಪ್ರದೇಶಾಂನಿ ಮನ್ಶ್ಯಾ ಸಂತತ್ ವಾಡ್ಲಿ ಆನಿ ನವಿಂ-ನವಿಂ ಜನಾಂಗಾಂ ಉದೆಲಿಂ. ತ್ಯಾ ಬರಾಬರ್, ನಾಗರಿಕತಾಯೀ ಸುರು ಜಾಲಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಎಕಾಮೆಕಾಚಿ ವೊರ್ವಿ-ಧಾನಿ ವಿಕ್ಚ್ಯೊ ಪೆಂಟೊ ಆನಿ ಶಹರಾಂಯೀ ರುತಾ ಜಾಲಿಂ. ನಾಗರಿಕಾಂ ಮಧೆಂ ವ್ಹಡ್-ಲ್ಹಾನ್, ಗ್ರೇಸ್ತ್-ದುಬ್ಳೊ, ಜಾಣ್ತೊ-ಸಾಧೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ವಾಂಟೆ ಆನಿ ಪಂಗಡ್ ಉಬ್ಜಾಲೆ. ಬುದ್ವಂತಾಂನಿ, ಶಹರಾಂ ಕಶಿಂ ಬಾಂದಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿಂ ಯೋಜನಾಂ ಘಾಲಿಂ. ತಶೆಂ ಸುರು ಜಾಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿ, ಆತಾಂಚಾ ಕಾಳಾಚಾ ಆಧುನಿಕ್ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಲಾಗೊನ್ ವಾಪರ್ಚಾ, ಲೊಂಕ್ಡಾಕ್, ಕೊಂಕ್ರಿಟೆಕ್ ಆನಿ ನವ್ಯಾಚ್ ರಿತಿಂಚಾ ಡಿಸಾಯ್ನಾಂಕ್ ಹೊಂದ್ವೊನ್ ಬಾಂದ್ಚಾ ಘರಾಂ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಪಾವ್ಲಿ. 20-ವ್ಯಾ ಆನಿ 21-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂನಿ, ಘರಾಂಚಿ ಮ್ಹಾರ್ಗಾಯ್ ಚಡೊನ್, ಸಾಧ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಆಪ್ಣಾಚೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಘರ್ ಮೊಲಾಕ್ ಘೆಂವ್ಚೆಂ ಏಕ್ ಸಪಣ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ಲಾಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ರೀಣ್ ಪುಣಿ ಘೆವ್ನ್ ಘರ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾಂಕ್, ಮೊರ್ತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತೆಂ ರೀಣ್ ಫಾರಿಕ್ ಕರುಂಕ್ ಪರ್ವಡಾನಾ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಉಬ್ಜಾಲ್ಯಾ.
ಘರಾಂಚೊ ಉದೆವ್:
ವಿಕಾಸ್ವಾದಾ (evolution theory) ಪ್ರಕಾರ್, ಮಾಂಕ್ಡಾಬರಿ ದಿಸ್ಚಾ ಆದಿ-ಮಾನವಾಚೊ ಉದೆವ್ ಜಾಲ್ಲೊ 50 ಥಾವ್ನ್ 60 ಕೊರೊಡ್ ವರ್ಸಾಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಪಾತ್ಯೆಣಿ ಆಸಾ. ಉಪ್ರಾಂತ್, ಪಾಂಚ್ ಥಾವ್ನ್ ಧಾ ಲಾಖ್ ವರ್ಸಾಂ ಮಧೆಂ ಜಿವಾಚೊ ಆಕಾರ್ ಸುಧ್ರೊನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಆದಿ-ಮಾನವಾಕ್, ಹೊಮೊ-ಸೇಪಿಯನ್ (Homo sapiens) ನಾಂವ್ ದಿಲಾಂ. ಹ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾ ಸಮೂಹಾನ್, ಮಾಟಿಂ ಆನಿ ಜಯ್ತ್ ಖಡ್ಪಾ ಫಾತ್ರಾಂ ಪಂದಾಕ್ ಆಸ್ರೊ ಕೆಲ್ಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಕ್ ಆಫ್ರಿಕಾಚಾ ಎಥಿಯೋಪಿಯಾಂತ್ ರುಜ್ವಾತಿ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾತ್. ವಯ್ರ್ ಸಾಂಗ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಪಾಂಚ್ ಥಾವ್ನ್ ಧಾ ಲಾಖ್ ವರ್ಸಾಂಚಾ ಆವ್ದೆಂತ್, ಹ್ಯಾ ಸಮೂಹಾನ್ ಸ್ಥಳಾಂತರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಸುರು ಕೆಲ್ಲೆಂ ತೆಂ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾ. ತಾಣಿ ಆಸ್ರೊ ಸೊಧ್ಲ್ಲಿಂ ಮಾಟಿಂ, ಆಫ್ರಿಕಾ, ಯುರೊಪ್ ಆನಿ ಏಶಿಯಾಂತ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾಂತ್. ಅಸಲ್ಯಾ ಮಾಟ್ಯಾಂನಿ ತಾಣಿ ತಕ್ಲ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ತಕ್ಲ್ಯಾಂ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಜಿಯೆವ್ನ್, ಥಂಯ್ಚಾ ಫಾತ್ರಾಂಚೆರ್ ಸೊಡಯಿಲ್ಲಿಂ ಆನಿ ಕಾಂತಯಿಲ್ಲಿಂ ಚಿತ್ರಾಂ, ತಾಣಿ ಕಾಂತಂವ್ಕ್ ಆನಿ ಮನ್ಜಾತಿಂಚಿ ಶಿಖಾರಿ ಕರುಂಕ್ ವಾಪರ್ಲ್ಲಿಂ ಆಯ್ದಾಂ ಆನಿ ತಾಂಚ್ಯೊ ರಾಂದ್ಣ್ಯೊ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾತ್.

ಆದಿ ಮಾನವಾಚೆಂ ಪಯ್ಣ್
ಅಶೆಂ ಜಾಗೊ ಬದ್ಲುಂಕ್ ಪಡ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್, ಕಸಲ್ಯಾಯೀ ಸುವಾತೆರ್ ರಾಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ತಾನಾ, ತ್ಯಾ-ತ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶಾಚಾ ಹವ್ಯಾಕ್ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ಚೆಬರಿ, ರುಕಾಂಚೆ ಫಾಂಟೆ, ತಣ್, ಮನ್ಜಾತಿಂಚೆಂ ಚಾಮ್ಡೆಂ ಇತ್ಯಾದಿ ವಾಪ್ರುನ್, ಘರಾಂ ಬಾಂದ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಉಬ್ಜಾಲ್ಲಿ ಆಸ್ಯೆತ್. ಅಸಲ್ಯೊ ವಸ್ತು, ಎಕಾ ಜಾಗ್ಯಾ ಥಾವ್ನ್ ಆನ್ಯೇಕಾಕ್ ವೆತಾನಾ, ಬಾಂದುನ್ ವ್ಹರ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ಯೀ ಉಬ್ಜಾಲ್ಲಿ. ಹಿ ಮಾಂಡಾವಳ್, ಕ್ರಮೇಣ್, ಟೆಂಟಾಂ ಆನಿ ಘುಡ್ಸುಲಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಬದ್ಲಾಲಿ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್.
ತಶೆಂ ಉಬ್ಜೊನ್ ಆಯಿಲ್ಲಿ, ಮಾತ್ಯಾ ವಯ್ರ್ ಏಕ್ ಪಾಕೆಂ ಆಸ್ಚಿ ಗರ್ಜ್, ದೀಸ್ ವೆತಾಂ-ವೆತಾಂ ವಣದಿ ಆನಿ ಕುಡಾಂ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಪಾವ್ಲಿ ಮ್ಹಣ್ಚಾಕ್ ಆಮ್ಚಿಂ ಆತಾಂಚಿಂ ಘರಾಂಚ್ ಸಾಕ್ಸ್.
ಮಾಟ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ರಾವ್ಳೆರಾಂಕ್:
ಜನಸಂಖೊ ಚಡೊನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಬರಿ, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಿ ಸಮ್ಜಣಿ ಆನಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ವಾಡೊನ್ ಆಯ್ಲಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಮನ್ಶ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ಶಾಣೆ ಕೋಣ್, ಶೂರ್ ಕೋಣ್, ಅಧಿಕಾರಾಕ್ ಫಾವೊ ಕೋಣ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಪ್ ಉದೆವ್ನ್ ಆಯ್ಲೆಂ. ಮನ್ಶ್ಯಾಚೊ ಹಂಕಾರ್, ಹಠ್ ಆನಿ ಪ್ರಮುಖ್ ಜಾವ್ನ್ ಸ್ವಾರ್ಥ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಮೂಳ್ ಸ್ವಭಾವ್, ಸರ್ಪಾಬರಿ ತಕ್ಲಿ ಉಕ್ಲುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೆ. ಅಭಿವ್ರದ್ದೆಚೊ ವಿಕಾಸ್ ಜಾವ್ನ್ ವೆತಾಂ-ವೆತಾಂ, ಮಾತ್ಯಾ ವಯ್ರ್ ಏಕ್ ಪಾಕೆಂ ಆಸ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ವಿಸ್ರೊನ್, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ರಾಜಕೀಯ್ ಕ್ಶೇತ್ರಾಂತ್ ಅಭಿರುಚ್ ದಾಕಯ್ಲಿ ಆನಿ ಆಪಾಪ್ಲೆ ಪ್ರದೇಶ್ ಆನಿ ಜನಾಂಗಾಂಚೆಂ ಸಂರಕ್ಶಣ್ ಕರ್ಚಾ ಖಾತಿರ್ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ಚಾ ಸೈನಿಕ್ ಧಳಾಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ ಕೆಲಿ. ತ್ಯಾ ಬರಾಬರ್, ಬಳ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಚೆಂ ಭೊಳ್ಕೆಂ ಮ್ಹಣ್ಚಾ ರಿತಿರ್, ಸಾಮಾಜಿಂತ್, ಅನ್ಕುಲ್ವಂತಾಂ ಆನಿ ಸಾಧ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ಫರಕ್ ದಿಸೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ.

ಹೊ ಫರಕ್, ಫಕತ್ ಮತಿಂತ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್ ಆಸ್ತಾಂ, ಬಳ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಹೆರಾಂಚೆರ್ ಪರಾಕ್ರಮ್ ಆಧಾರುನ್, ಆಪ್ಣಾಕ್ ಆನಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಕ್, ರಾಯ್ ಕುಳಿ ಮ್ಹಣ್ ಠಾರಾಯ್ಲೆಂ ಆನಿ ಹೆರಾಂಕ್ ಗುಲಾಮ್ಗಿರಿಂತ್ ಬುಡಯ್ಲೆ. ಅಸಲ್ಯಾ ರಾಯಾಂಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಮೆಸಪೊಟೇಮಿಯಾ, ಎಜಿಪ್ತ್, ಚೀನಾ ಆನಿ ಮೆಸೊಅಮೆರಿಕಾಂತ್ ಬಳಿಷ್ಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಜನಂಗಾಂನಿ, ಗುಲಾಮಾಂ ಕರ್ನಾ ರಾವ್ಳೆರಾಂ ಆನಿ ಕೊಟಿಂ ಬಾಂದಯ್ಲಿಂ. ಸಾಧ್ಯಾ ಘರಾ ಥಾವ್ನ್ ಸುರು ಜಾಲ್ಲಿ ಅಭಿವ್ರದ್ದಿ, ಆತಾಂ ರಾವ್ಳೆರಾಂನಿ ಬದ್ಲೊನ್, ಹಿಂ ರಾವ್ಳೆರಾಂ, ಅಭಿವ್ರದ್ದೆಚಿ ಕುರ್ಹು ಜಾಲಿಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ರಾಜಕೀಯ್ ಆಡಳ್ತ್ಯಾಚೆಂ ಕೇಂದ್ರ್ ಜಾಲಿಂ. ಸಾ-ಸಾಂಗಾತಾಚ್, ಲೊಕಾಕ್ ಪುರ್ತೆಂ ಮುಟಿಂತ್ ದವರ್ಚಾಕ್, ದೆವಾಂಕ್ ಆಸಾ ಕೆಲೆ ಆನಿ ತ್ಯಾ ದೆವಾಂಕ್ ಖುಶ್ ದವರುಂಕ್ ಬಲಿ ದಿಂವ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ ಸುರು ಜಾಲಿ. ಹ್ಯಾ ದೆವಾಂ ಖಾತಿರ್ ಜೈತ್ ತೆಂಪ್ಲಾಂಯೀ ರುತಾ ಜಾಲಿಂ.
ನಾಗರೀಕತಾ ಆನಿ ವಸತೆಚಿ ಬದ್ಲಾವಣ್:
ವಿಸಾವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಯಿತ್ಲ್ಯಾಕ್, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚಾ ರಿತಿಂತ್ ಮಹಾನ್ ಬದ್ಲಾವಣ್ ಜಾಲಿ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಬ್ರಹತ್ ಉದ್ಯಮಾಂ, ಆಮದ್-ರಫ್ತಾ ಲಗ್ತಿಂ ವೆವ್ಹಾರ್, ಜಾಗತಿಕ್ ಝುಜಾಂ, ಜನಸಂಖ್ಯಾಚಾ ವಾಡಾವಳೆ ಸಂಗಿಂ ಶಹರಾಂಚೊ ವಿಸ್ತಾರ್ ತಶೆಂಚ್, ತಾಂತ್ರಿಕ್ ಜಾಣ್ವಾಯೆಚಿ ತ್ವರಿತ್ ವಾಡಾವಳ್ ಹಾಕಾ ಕಾರಾಣ್. ಹಾಕಾ ಲಾಗೊನ್, ಸ್ಥಳೀಯ್ ರಿತಿರ್ ಬಾಂದ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಘರಾಂಚಿಂ ವಿನ್ಯಾಸಾಂ ಬದ್ಲೊನ್, ದೇಶಾಂಚಾ ಗಡಿಂಚೆಂ ಬಂದನ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾ, ಸಕ್ಡಾಂಕ್ ಮಾನ್ವೊಂಚಾ ತಸಲ್ಯಾ ಘರಾಂಚಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಲಿ. ಹಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಚಡಾವತ್ ಜಾವ್ನ್ ಶಹರಾಂನಿ ಮಾತ್ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಜಾವ್ನ್ ಯೆತಾನಾ, ಹಳ್ಳ್ಯಾಂನಿ ರಾಂವ್ಚಾ ದುಬ್ಳ್ಯಾ ಧಾಕ್ಟ್ಯಾಂಚಿ ಘುಡ್ಸುಲಾಂ ಆನಿ ಖೊಮ್ಟಾಂ ತಶಿಂಚ್ ಉರ್ಲಿಂ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಗ್ರೇಸ್ತ್ ಆನಿ ದುಬ್ಳ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ವ್ಹಡ್ ಫುಟ್ ದಿಸೊನ್ ಆಯ್ಲಿ. ಮಾತ್ಯಾರ್ ಏಕ್ ಪಾಕೆಂ ಆಸಾಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಸುರ್ವಾತಿಲ್ಲೆಂ ಘರ್, ತಾಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾನಿ ಆಪ್ಲೆಂ ದರ್ಬಾರ್ ದಾಕಂವ್ಚೆಂ ಹಾತೆರ್ ಜಾಲೆಂ.

1900 ಥಾವ್ನ್ 1950 ಇಸ್ವೆಯಿತ್ಲ್ಯಾಕ್, ಚಡಾವತ್ ಹರ್ಯೆಕಾ ದೇಶಾನಿ, ಹಳ್ಳೆಂತ್ಲೊ ಲೋಕ್, ಶಹರಾಂನಿ ವಸ್ತಿ ಕರ್ಚಾಕ್ ಧಾಂವ್ಲೊ. ಹಾಚೆ ನಿಮ್ತಿಂ ಶಹರಾಂನಿ, ಘರಾಂಚಿ ಗರ್ಜ್ ವಾಡೊನ್ ಆಯ್ಲಿ. ಎಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟಾಂ, ಎಕಾಚ್ ಪಾಕ್ಯಾ ಪಂದಾ ಸಭಾರ್ ಕುಡಾಂ ಆಸೊನ್, ಸಭಾರ್ ಕುಟ್ಮಾಂ ರಾಂವೊಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸ್ಚಿಂ ಬಾಂದ್ಪಾಂ ತಶೆಂಚ್, ನಳ್ಯಾಂಚೆಂ ಪಾಕೆಂ ವಚೊನ್, ಕೊಂಕ್ರಿಟೆಚೆಂ ಟೆರೆಸ್ ಆಸ್ಚಾ ಬಾಂದ್ಪಾಂಚೊ ಪ್ರಯೋಗ್ ಸುರು ಜಾಲೊ.
ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಆನಿ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಮಹಾಝುಜಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ದೆಸ್ವಾಟ್ ಜಾಲ್ಲಿಂ ಸಭಾರ್ ಶಹರಾಂ ಪರತ್ ರುತಾ ಕರುಂಕ್, ನವೆ ಪ್ರಯೋಗ್ ಸುರು ಜಾಲೆ. ಹ್ಯಾ ವೆಳಾರ್, ಪೂರ್ವ್-ನಿರ್ಮಿತ್ (prefabricated homes) ಘರಾಂಚೊ ಉದೆವ್ ಜಾಂವ್ಚಾ ಸಂಗಿಂ, ಧಾ-ವೀಸ್-ತೀಸ್ ಮಾಳಿಯೊ ಆಸ್ಚಾ ಕೊಂಕ್ರಿಟೆಚಾ ಬಾಂದ್ಪಾಂಚಿಯೀ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಲಿ. ಹಾಚಾ ಬರಾಬರ್, ರೀಣ್ ಘ್ಹೆವ್ನ್ ಘರಾಂ ಮೊಲಾಕ್ ಘೆಂವ್ಚಿ (mortgage system) ನವಿಚ್ ರೀತ್ ಲೊಕಾಕ್ ಪಸಂದ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲಿ. ಹಾಕಾ ಲಾಗೊನ್, ಬೆಂಕಾಂಚಿ ವಾಡಾವಳ್ಯೀ ಜಾಲಿ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್.
ಆಜ್-ಕಾಲ್ಚಿಂ ಆಧುನಿಕ್ ಘರಾಂ:
ಘರಾಂಚಿ ಸುರ್ವಾತ್, ಮಾತಿಯೆ, ಫಾತ್ರಾಂ ಆನಿ ತಣಾ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಲ್ಲಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ ತರೀ, ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಏಕ್ ಗಡ್ ನಾ ತೆಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಆಯ್ಚ್ಯೊ ಘರ್ ಬಾಂದ್ಚ್ಯೊ ವಸ್ತು ಪಳೆತಾನಾ ರೂಪ್-ರೂಪ್ ಕಳ್ತಾ. ಮಾತಿಯೆ ಥಾವ್ನ್ ಹಿಟ್ಯಾಂಕ್ ಬದ್ಲಾಲ್ಲ್ಯೊ ವಣದಿ, ಕೊಲ್ವಾ ಥಾವ್ನ್ ನಳ್ಯಾಂಕ್ ಬದ್ಲಾಲ್ಲಿಂ ಪಾಕಿಂ, ರಿಗೊಂಕ್ ಏಕ್ ಬುರಾಕಾ ಬರಿ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಬಾಗ್ಲಾ ಥಾವ್ನ್ ಕಾಂತವ್ಣೆನ್ ಸೊಭಯಿಲ್ಲೆ ದಾರ್ವಂತ್, ಮ್ಹೆಳೆಂ ಉದಾಕ್ ಭಾಯ್ರ್ ಉಡಂವ್ಚಾ ಬದ್ಲಾಕ್, ನಳಾನಿ ವ್ಹಾಳೊನ್ ವೆಚಿ ವೆವಸ್ತಾ, ಬಾಂಯ್ತ್ಲೆಂ ವೊಡ್ಚಾ ಉದ್ಕಾ ಬದ್ಲಾಕ್, ನಳಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಉದಕ್, ಚೂಡ್ ವ ಚಿಮ್ಣಿ ಪೆಟವ್ನ್ ರಾತಿಕ್ ಉಜ್ವಾಡಾಂವ್ಚಾ ಬದ್ಲಾಕ್, ವೀಜ್ ಸಕ್ತಿಚೆ ದಿವೆ, ರಾಂದ್ಣಿಂತ್ ಲಾಂಕುಡ್ ಹುಲ್ಪಾವ್ನ್ ರಾಂದಾಪ್ ಕರ್ಚಾ ಬದ್ಲಾಕ್, ವೀಜ್ ವ ಗೆಸಾಚ್ಯೊ ರಾಂದ್ಣ್ಯೊ, ಅಶೆಂ ಸಭಾರ್ ಬದ್ಲಾವಣ್ಯೊ ಜಾಲ್ಯಾತ್.
ಘರಾಂ ಬಾಂದ್ಚಾ ರಿತಿಂತ್ ವ್ಹಡ್ ಪರಿಣಾಮ್ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ಲ್ಲಿ ಸಂಗತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, 18-ವ್ಯಾ ಆನಿ 19-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಲ್ಲಿ ಕೊಂಕ್ರಿಟ್ ಆನಿ ಆಧುನಿಕ್ ಹಿಟೆ. ಕ್ರಿಸ್ತಾ-ಪುರ್ವಿಂ 3500 ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ, ಮೆಸಪೊಟೇಮಿಯಾಂತ್ ಆರ್ಸೊ ಆಸಾ ಕೆಲ್ಲೊ ತರೀ, ಘರಾಂಚಾ ಬಾಗ್ಲಾಂಕ್ ಆನಿ ಜನೆಲಾಂಕ್ ವಾಪರುಂಕ್ ಸುರ್ವಾತಿಲ್ಲೆಂ, ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್, ರೋಮನಾನಿ ಕಂಯ್. ಆಜ್-ಕಾಲ್ ಆರ್ಸೆ ವಾಪರ್ಚೆಂ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಜಾಲಾಂ. ಕೊಂಕ್ರಿಟೆ ಸಂಗಿಂ, ಕೊಂಕ್ರಿಟೆಕ್ ಚಡ್ ಬಳ್ ದೀಂವ್ಕ್, ಲೊಂಕಾಡ್ ವಾಪರುಂಕ್ ಸುರು ಕೆಲೆಂ. ಕೊಲ್ವಾಚಾ ಪಾಕ್ಯಾಕ್ ಉಜೊ ಪೆಟ್ಚೊ ಆಡಾಂವ್ಕ್, ನಳೆ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಲೆ ಆನಿ ಕ್ರಮೇಣ್ ಕೊಂಕ್ರಿಟೆನ್, ನಳ್ಯಾಂಚೊ ಉಪ್ಯೋಗ್ ಉಣೊ ಕೆಲೊ ತರೀ, ಸಂಸಾರಾತ್ಲ್ಯಾ ಗ್ರೇಸ್ತ್ ದೇಶಾಂನಿ, ಘರಾಂಚಿಂ ಪಾಕಿಂ ಆಜೂನ್ ನಳ್ಯಾಂಚಿ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್.

ಘರಾ ಭಿತರ್, ಊಬ್ ದವರ್ಚಾ ಖಾತಿರ್, ವಣದಿಂ ಭಿತರ್ ಆನಿ ಪಾಟೊಸಾ ಪಂದಾ, ಕ್ರತಕ್ ಫೈಬರ್ಗ್ಲಾಸ್ ಇನ್ಸುಲೇಶನ್ ಘಾಲುಂಕ್ 20-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಲಿ. ದೀಸ್ ವೆತಾಂ-ವೆತಾಂ ಮನ್ಶ್ಯಾಕುಳಾಕ್, ನೈಸರ್ಗಿಕತೆಕ್ ಹ್ಯಾ ಆಧುನಿಕ್ ವಸ್ತುಂ ವರ್ವಿಂ ಜಾಂವ್ಚೊ ಅಪಾಯ್ ಝಳ್ಕೊನ್ ಆಯ್ಲೊ ಆನಿ ಆಜ್-ಕಾಲ್, ನೈಸರ್ಗಿಕತಾ ರಾಕೊನ್ ವ್ಹರ್ಚಾ ವಾಟೆನ್, ನವ್ಯಾ ರಿತಿಚಾ ಘರಾಂಚೊ ಉದೆವ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲಾ.
ನವ್ಯಾ ಪ್ರಯೋಗಾಂ ದ್ವಾರಿಂ ಉಗ್ತಾಡಾಕ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ಹ್ಯೊ. ಪೂರ್ವ್-ನಿರ್ಮಿತ್ (prefabricated homes) ಘರಾಂ ಆನಿ 3-ಡಿ ಪ್ರಿಂಟೆಡ್ ಘರಾಂ (3D-printed buildings). ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕಾಚೆ ಹಿಟೆ. ವೊತಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಉಣೊ ಕರ್ಚಿಂ, ಟಿಂಟ್ (Tint) ಕೆಲ್ಲಿಂ ಜನೆಲಾಂ. ಸಿಮೆಟಿ ಬದ್ಲಾಕ್, ಘರಾ ಭಿತರ್ಲಿ ಊಬ್ ರಾಕ್ಚಾಕ್ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಪೊಕೊಳ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟರಾಚಾ ವಣದಿಂಚೊ ಉದೆವ್, ವೀಜ್ ಸಕತ್ ಉತ್ಪಾದನ್ ಕರ್ಚಾ ನವ್ಯಾ ವಿಧಾನಾಂಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಪಾಕ್ಯಾರ್ ಆನಿ ಜನೆಲಾಂಚೆರ್ ಸೋಲಾರ್ ಪೆನೆಲಾಂ, ಕೊಂಕ್ರೆಟಿಕ್ ಏರ್ ಏನಾತ್ಲ್ಲೆಬರಿ, ಕೊಂಕ್ರಿಟೆಚಾ ಮಿಶ್ರಣಾಂತ್ ಭರ್ಸುಂಚ್ಯೊ ಬೆಕ್ಟೀರಿಯಾ (embedded bacteria or microcapsules) ಅಶೆಂ ನವಿಂ-ನವಿಂ ವಿಧಾನಾಂ ಉಬ್ಜಾಲ್ಯಾಂತ್.
20-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಚಾ ಆರಂಭಾರ್ಚ್, ಪೂರ್ವ್-ನಿರ್ಮಿತ್ (prefabricated homes) ಘರಾಂಚೊ ಉದೆವ್ ಜಾಲ್ಲೊ. ಪೂರ್ವ್-ನಿರ್ಮಿತ್ ಘರಾಂ ಉಬಾರುಂಕ್ ಚಡ್ ದೀಸ್ ಲಾಗಾನಾಂತ್. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ತಸಲ್ಯಾ ದೇಶಾಂನಿ, ಏಕ್ ಹಿಟ್ಯಾಂಚೆಂ ಘರ್ ಬಾಂದುಂಕ್ ಸ ಥಾವ್ನ್ ನೋವ್ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಂಚಿ ಆವ್ದಿ ಜಾಯ್ ತರ್, ಪೂರ್ವ್-ನಿರ್ಮಿತ್ ಘರ್, ಥೊಡ್ಯಾಚ್ ಹಪ್ತ್ಯಾಂನಿ ತಯಾರ್ ಜಾತಾ. ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಆನಿ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಮಹಾ ಝುಜಾಂ ನಂತರ್, ದೆಸ್ವಾಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಘರಾಂಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಅಸಲ್ಯಾ ಘರಾಂಕ್ ಡಿಮಾಂಡ್ ಚಡ್ ಜಾಲೊ.

ಪೂರ್ವ್-ನಿರ್ಮಿತ್ ಘರಾಂ: (prefabricated homes)
ಪುಣ್, 20-ವ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಚಾ ಆಖೇರಿಯಿತ್ಲ್ಯಾಕ್, 3-ಡಿ ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್ ಉಬ್ಜೊಂಚಾ ಸವೆಂ, ತಾಂತ್ರಿಕತೆಂತ್ ಏಕ್ ನವೆಸಾಂವ್ ಉಬ್ಜಾಲೆಂ. ಆರಂಭಾರ್ ಫಕತ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಾಪರ್ನ್ ಕರ್ಚೆ ಪಾರ್ಟ್ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ಚೆಂ ಹೆಂ 3-ಡಿ ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್ ಮೆಶಿನ್, ಆಜ್-ಕಾಲ್ ಲೋಹಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಕಸಲ್ಯೋಯ್ ವಸ್ತು ಆಸಾ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ತಾ. ಹಿ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ, ಆಜ್-ಕಾಲ್ ಕೊಂಕ್ರಿಟ್ ವಾಪರುನ್ ಘರಾಂಚೆಂ ಪಂಚಾಂಗ್ ಆನಿ ವಣದಿ ಕರುಂಕ್ ವಾಪರ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ವಿಜ್ಮಿತ್ ಜಾಯ್ತ್ ತರೀ ಹಿ ಏಕ್ ಸತ್ ಗಜಾಲ್.

3-ಡಿ ಪ್ರಿಂಟ್ಕೆಲ್ಲೆಂ ಘರ್ (3D-printed building)
ಆಜ್ ಆಮ್ಚೊ ಸಂಸಾರ್ ’ಬಂಡ್ವಾಳ್ಶಾಹಿ’ (Capitalism) ಜಾಲಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಚೂಕ್ ಜಾಂವ್ಚಿನಾ. ಬಂಡ್ವಳ್ಶಾಹಿ ಚಿಂತ್ಪಾ ಪ್ರಕಾರ್, ಘರಾಂ ವಿಕ್ಪಾಕ್ ಆನಿ ಘೆವ್ಪಾಕ್ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂತ್ ಆಸ್ಚಾ ಕಚ್ಚಾ-ವಸ್ತುಂ ಬರಿ ಜಾಲ್ಯಾಂತ್. ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್, ವಾರೆಂ ಆನಿ ಉದಾಕ್ ಕಶೆಂ ಏಕ್ ಮೂಳ್-ಭೂತ್ ಹಕ್ಕ್ಗೀ, ಘರ್ಯೀ ತಿತ್ಲ್ಯಾಚ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಗಜಾಲ್ ವಿಸ್ರೊನ್ ಗೆಲ್ಯಾ. ಹ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಲಾಭಾಕ್ ಒದ್ದಾಡ್ಚಿಂ ರೀಯಲ್-ಎಸ್ಟೇಟ್ ಬಿಸ್ನೆಸಾಂ ಉದೆಲ್ಯಾಂತ್ ಆನಿ ತಾಂಚಾ ಸ್ವಾರ್ಥಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಗರ್ಜ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಘರಾಂಚಿಂ ಮೊಲಾಂ ಚಡ್ಲ್ಯಾಂತ್.
ಹಾಚೊ ಪರಿಣಾಮ್? 2023 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಪಳೆಲ್ಲ್ಯಾ ಪ್ರಕಾರ್, ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾರ್, ಆಪ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಏಕ್ ಸುರಕ್ಶಿತ್ ಬಿಡಾರ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾಂಚೊ ಸಂಖೊ ಚಡುಣೆ 160 ಕೊರೊಡ್. 2030 ಇಸ್ವೆಯಿತ್ಲ್ಯಾಕ್ ಹೊ ಸಂಖೊ 300 ಕೊರೊಡಾಂಕ್ ಮಿಕ್ವೊಂಕ್ ಪುರೊ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅಂದಾಜ್. ಹಿ ಸಂಗತ್ ಆಮ್ಚಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಕುಳಾಕ್ ಎಕಾ ಮಾರೆಕಾರ್ ಪಿಡೆ ತಿತ್ಲಿಚ್ ಭಿರಾಂತೆಚಿ ಆನಿ ಖಂತಿಚಿ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಎಕಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಾ ಸಾಧ್ಯಾ ಗರ್ಜೆಕ್ ಪಾಂವ್ಚೆ ತಸಲೆಂ ಘರ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾಂಚೊ ಸಂಖೊ ಪಳೆತಾನಾ, ಮಾಟ್ಯಾ ಥಾವ್ನ್ ಘರಾಕ್ ಪಾವ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸ್ವಾರ್ಥಾಕ್ ಲಾಗೊನ್, ಆಪುಣ್ ಆಪ್ಣಾಕ್-ದೇವ್ ಸಮೇಸ್ತಾಂಕ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾನ್ ಆಪ್ಲೆಂ ಜೀವನ್ ಜಿಯೆವ್ನ್, ಎಕಾಮೆಕಾ ಮಧೆಂ ಆಸ್ಚೊ ಮೋಗ್ ಮಯ್ಪಾಸ್, ಸೆಜ್-ಸಾಂಭಾರ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ಆಸ್ಚೊ ಮಯಾ-ಮೋಗ್ ನಪಂಯ್ಚ್ ಜಾವ್ನ್, ಮುಕಾರ್, ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಪಾಟಿಂ ಮಾಟ್ಯಾಂನಿ ವಚೊನ್ ರಾಂವ್ಚಿ ಗತ್ ಉದೆತ್ಗೀ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಿಜಾಯ್ ಪಡ್ತಾ.
■ ಸುನಂದ್

